Topinambur – przepis na danie ze słonecznika bulwiastego

Przepis z topinamburem? Dania z tego warzywa mogą cię bardzo zaskoczyć. Nie bez powodu zwany jest on „hipsterem wśród warzyw”. Nieco zapomniany i oldskulowy, teraz wraca do łask. Tylko… co z nim zrobić?! Na przykład czipsy, pizzę czy nawet kremową zupę!

Co to jest topinambur?

Topinambur to roślina coraz częściej spotykana nie tylko w nowoczesnych potrawach popularnych restauracji, ale również na polskich bazarkach i oczywiście stołach. Jeszcze kilka lat temu nikt o niej nie słyszał, teraz jest coraz łatwiej dostępna. Okazuje się bardzo prosta w hodowli, a jej pomarańczowe kwiaty pięknie ozdabiają coraz więcej ogrodów. Ponadto, niejeden przepis na topinambur zasługuje na uwagę.

Słonecznik bulwiasty, karczoch jerozolimski, najczęściej zwany „topinamburem”, to wdzięczna bulwa, która ma już swoją historię na polskich stołach. Sięgnijmy po stare książki kucharskie naszych babć. Tam, w przepisach na topinambur można go znaleźć nie tylko w kategorii „dania jarskie”, ale także przy daniach mięsnych, rybach i kaszach.

Dania z topinamburu – dlaczego warto je umieć robić?

Dania z topinamburu najlepiej smakują po pierwszych przymrozkach. W domu bulwy tego warzywa przechowuje się w lodówce. W ten sposób utrzymują swoją świeżość nawet do dwóch tygodni. Topinambur ma niewiele kalorii, nie zawiera skrobi, dlatego polecany jest przy chorobach cukrzycowych. Najlepiej nie obierać go ze skóry, bo właśnie pod nią znajduje się najwięcej mikroelementów i witamin. A topinambur jest kopalnią witaminy A, witamin z grupy B, jest bogaty w krzem wspomagający rozwój mięśni i gojenie ran. Sporo w nim żelaza, wapnia oraz potasu.

Karczoch jerozolimski – z czym najlepiej się skomponuje?

Słonecznik bulwiasty można podawać na surowo w sałatce lub zamiast ogórka na kanapce. Jeśli chodzi o przepis na topinambur, warto zwrócić uwagę na zapiekanki, zupy oraz purée. Późną jesienią i zimą warto dodawać go do herbaty zamiast cytryny, ponieważ ma właściwości wzmacniające układ obronny człowieka.

Karczoch jerozolimski ma mocny orzechowy smak. Posiada wielu zwolenników, ale także wrogów, którym jego intensywny charakter nie przypadł do gustu. Ale i na tych jest sposób!

Najlepiej zaprzyjaźnić się z topinamburem, wykorzystując przepis na chipsy. To nie żart! Chipsy to wspaniały sposób na jarmuż, brukselkę i właśnie na to warzywo. Zapiekane, cienkie plasterki polubią nie tylko młodzi smakosze, ale również dorośli. Wystarczy odrobina ostrej papryki dla urozmaicenia smaku, a zamiast nudnego dodatku można stworzyć wspaniałą przekąskę.

Warzywa bulwiaste dobrze sprawdzają się w zupach typu krem. Zupa z topinamburu jest intensywna, aromatyczna i gęsta. Jeśli nadal nie jesteście przekonani do smaku tej bulwy, możecie do zupy dodać ziemniaki, które idealnie zrównoważą orzechowy smak słonecznika bulwiastego. Ostatnia propozycja to pizza. Plastry warzywa sprawdzą się w tym przypadku oryginalny dodatek. Tak skomponowane potrawy z topinamburu zainteresują wszystkich gości na niejednej imprezie. Akcja topinambur ‒ czas start!

Topinambur – przepis na pizzę kalafiorową

Składniki:

• średni kalafior
• 300 g mąki z ciecierzycy
• 1 łyżeczka oregano
• 1 łyżeczka bazylii
• sól
• pieprz
• 2 łyżki oleju
• parę łyżek wody
• sos pomidorowy lub ulubione pesto
• topinambur

Oto przepis na topinambur dla fanów włoskiej kuchni. Kalafior mielimy w maszynce do mięsa lub w blenderze kielichowym o szybkich obrotach. Tak powstanie kalafiorowa „mąka”. Przesypujemy kalafior do miski. Dodajemy przyprawy i zioła. Mieszamy, dodając mąkę z ciecierzycy. Na początek pół szklanki. Jeśli ciasto jest za suche, dodajemy troszkę wody. Jeśli z kolei kalafior puści soki i ciasto jest za rzadkie, dodajemy więcej mąki. Z ciasta formujemy małe pizzetki o grubości 5-8 mm. Na wierzch kładziemy wybrany sos lub ulubione pesto. Topinambur myjemy i kroimy w cienkie plastry lub przygotowujemy wióry za pomocą obieraczki do warzyw. Całość lekko solimy. Pieczemy w piekarniku rozgrzanym do 180 st. C około 20 minut.

Chipsy z topinamburu

Składniki:

• 300 g bulw topinamburu
• 2 łyżki oleju
• sól
• papryka w proszku

Topinambur myjemy. Kroimy na cienkie talary i przekładamy do miski. Dodajemy olej, sól i płatki chili lub sproszkowaną paprykę. Mieszamy. Przygotowujemy blachę z papierem do pieczenia. Chipsy pieczemy w piekarniku nagrzanym do 180 st. C, aż warzywo się zarumieni ‒ w zależności od grubości talarów od 5 do10 minut.

Krem z topinamburu, pietruszki i jabłka

Składniki:

• kilka bulw topinamburu
• 1 korzeń pietruszki
• 1 duże kwaśne jabłko
• 2 średniej wielkości ziemniaki
• 1 biała cebula
• 1 l bulionu z warzyw
• ząbek czosnku
• 1 listek laurowy
• sól
• pieprz
• olej

Cebulę siekamy i przesmażamy w garnku z odrobiną oleju, aż się zeszkli. Warzywa obieramy i kroimy w mniejszą kostkę. Wrzucamy do cebuli z listkiem laurowym i ząbkiem czosnku. Dusimy przez 10 minut. Zalewamy warzywa bulionem i doprowadzamy zupę do wrzenia. Gotujemy około 15 minut na małym ogniu. Wyciągamy listek laurowy, miksujemy zupę na krem, a następnie przelewamy przez sitko, by usunąć ewentualne włókna pietruszki. Doprawiamy zupę solą i pieprzem. Można dodać mleko kokosowe lub śmietankę sojową. Przed podaniem każdą porcję warto skropić oliwą i posypać posiekaną natką pietruszki lub czarnym sezamem dla ozdoby.

Źródła:

1. Chan Emily, Artichokes Recipes 300: Enjoy 300 Days with Amazing Artichoke Recipes in Your Own Artichoke Cookbook!, 2018.

Alicja Rokicka ‒ blogerka, wariatka, roślinna mądrala. Prowadzi popularnego bloga Wegan Nerd promującego kuchnię roślinną. Współpracuje z nowojorskim kwartalnikiem „Chickpea Magazine”. W wolnych od gotowania chwilach robi dyplom z filmu animowanego na Krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych.