Rajskie jabłuszka – jakie mają właściwości i co można zrobić z owoców rajskiej jabłoni?

Rajskie jabłuszka to owoce ozdobnej jabłoni (Mallus). Choć mają niewielkie rozmiary, a w surowej postaci są cierpkie i kwaśne, po obróbce termicznej smakują wyśmienicie. Z rajskich jabłek warto przygotować nalewki, kompoty i konfitury, popularne są też kandyzowane rajskie jabłuszka. Przetwory z rajskich jabłek nie tylko cechują się wyjątkowymi walorami smakowymi, ale i właściwościami zdrowotnymi. Dowiedz się, czym jest rajska jabłoń, jak się ją uprawia i jak wyglądają jej owoce. Sprawdź ciekawy przepis na nalewkę z rajskich jabłuszek. 

Czym jest rajska jabłoń?

Rajska jabłoń, nazywana też jabłonią ozdobną (Mallus) to dekoracyjny krzew lub drzewo z rodziny różowatych. Roślina ma niewielkie rozmiary, rośnie wolno i docelowo osiąga do 4- 6 metrów wysokości. Wiosną (w kwietniu lub maju) zakwita bardzo obficie, zaś późnym latem wydaje charakterystyczne owoce. Kolor kwiatów jabłoni różni się w zależności od gatunku i odmiany – płatki mogą mieć barwę białą, różową lub purpurową. Owoce również przybierają różne barwy: jabłka są żółte, pomarańczowe lub czerwone. Z wyglądu przypominają bardziej wiśnie niż jabłka. 

Do wspólnych cech rajskich jabłoni należą dekoracyjność i niewielkie rozmiary. Drzewa te idealnie nadają się do sadów i przydomowych ogródków. Rajska jabłoń zachwyca zarówno pięknym kwitnieniem, jak i atrakcyjnymi wizualnie liśćmi o jajowatym kształcie i karbowanych brzegach. To jednak owoce jabłoni przykuwają największą uwagę. Kiedy zbierać rajskie jabłuszka? Owoce możesz zbierać już we wrześniu lub październiku. W przypadku niektórych odmian rajskich jabłoni owoce utrzymują się na drzewach nawet przez całą zimę. 

Jabłoń ozdobna – występowanie i uprawa

Jabłoń ozdobna rośnie w wielu krajach Europy: Polsce, Wielkiej Brytanii, Skandynawii, Hiszpanii i Grecji. Można ją spotkać także w Azji południowo-wschodniej. Drzewo nie ma dużych wymagań co do uprawy i pielęgnacji. Konieczne jest stanowisko ciepłe, zaciszne, osłonięte od wiatru. Jabłoń ozdobna najlepiej rośnie na gliniasto oraz piaszczysto-gliniastych glebach. Dobrze znosi mrozy, jest też odporna na zanieczyszczenia miejskie. Większość odmian nie wymaga przycinania. Jeśli jednak planujesz przycinać gałęzie jabłoni, cięcia wykonuj wiosną. 

Jabłoń ozdobna – odmiany

Rajskie jabłonie to obszerna grupa drzew o wielu podgatunkach i odmianach, które różnią się od siebie pokrojem, wysokością, barwą liści i kwiatów, porą kwitnienia, wielkością i kolorem owoców. Wyróżnia się m.in.: 

• Rajską jabłoń ‘Royalty’. Niezwykle ozdobna odmiana o błyszczących czerwonych lub purpurowych liściach i bordowych kwiatach. Drzewo dorasta do 3-4 metrów, ma wyprostowaną koronę w kształcie rozłożonego parasola. Kwitnie w maju, owoce zaś wydaje pod koniec sierpnia. Jabłka mają purpurowy kolor. 
• Rajską jabłoń ‘Ola’. Polska odmiana jabłoni o purpurowoczerwonych owocach osiągających ok. 3 cm średnicy. Drzewo dorasta do 5 metrów wysokości; charakteryzuje się luźną koroną i intensywnie zielonymi liśćmi. Roślina zakwita w maju dużymi, różowymi kwiatami. 
• Rajską jabłoń ‘Dolgo’. Odmiana ta ma jasnoczerwone owoce o wydłużonym kształcie i jasnozielone, błyszczące liście. Drzewo osiąga 4-5 metrów wysokości. Cechuje go duża odporność na choroby liści. Kwiaty jabłoni Dolgo pojawiają się w maju i są białe. 
• Rajską jabłoń ‘Red Sentinel’. Odmiana wydająca liczne owoce o czerwonej barwie. Drzewo dorasta do 6 metrów wysokości, cechuje się szeroką i luźną koroną. Kwiaty jabłoni ‘Red Sentinel’ są biało-różowe. 
• Rajską jabłoń ‘Proffesor Sprenger’. Odmiana o niedużych, pomarańczowo-czerwonych owocach. Drzewo osiąga 6 metrów wysokości, jego korona jest rozłożysta, lecz nieregularna. W maju drzewo zakwita pąkami o mocnym, różowym kolorze. Gdy pąki rozwiną się, kwiaty stają się białe. 
• Rajską jabłoń ‘Golden Hornet’. Odmiana o żółtych owocach. Drzewo charakteryzuje dość szybki wzrost i wyprostowane gałęzie. Jabłoń kwitnie na jasnoróżowo. Jej liście wiosną są jasnozielone, jesienią wybarwiają się na czerwono. 
• Rajską jabłoń ‘Adirondack’. Odmiana o małych, ciemnoczerwonych owocach. Drzewo dorasta do 5 metrów wysokości, ma kolumnowy lub stożkowy pokrój. Na wiosnę pokrywa się białymi kwiatami. 
• Rajska jabłoń ‘Tringo Tina’. Odmiana karłowata wydająca czerwone owoce. Drzewo osiąga jedynie 2 metry wysokości i ma kulistą koronę. ‘Tina’ kwitnie początkowo na czerwono (pąki), a następnie biało (kwiaty). 

Rajskie jabłuszka – właściwości odżywcze

Choć rajskie jabłuszka wyglądają dość niepozornie, te niewielkie owoce kryją w sobie wiele wartościowych składników odżywczych. Przede wszystkim jabłka są źródłem błonnika, zawierają też znaczne ilości witaminy A, C, B1, B2 i B3. Jedząc owoce jabłoni ozdobnej dostarczasz do organizmu flawonoidy – przeciwutleniacze zmiatające wolne rodniki. Ponadto w rajskich jabłkach znajdują się kwasy organiczne, węglowodany, garbniki i sole mineralne. 

Co zrobić z rajskich jabłuszek?

Często pojawia się pytanie, czy rajskie jabłuszka są jadalne? Odpowiedź brzmi: tak, choć w surowej formie nie zachwycają smakiem – są twarde, kwaśne i cierpkie. Za to odpowiednio przyrządzone stanowią prawdziwy przysmak. Co więc można zrobić z rajskich jabłuszek? Przede wszystkim różnego rodzaju przetwory: kompot, konfitury, dżem czy jabłuszka kandyzowane. Można również przyrządzić rajskie jabłuszka w occie, które będą pasować do mięs i pasztetów.

Popularna jest też nalewka z rajskich jabłuszek. Dzięki dodatkowi alkoholu, który rozszerza naczynia krwionośne, cenne substancje zawarte w nalewce szybciej trafiają do krwioobiegu. Nalewki należy jednak pić z umiarem, gdyż etanol w nadmiernej ilości działa szkodliwie na organizm. Maksymalna dzienna dawka nie powinna więc przekraczać 40 ml płynu.

Przepis na nalewkę z rajskich jabłuszek znajdziesz poniżej.

Składniki: 

• 1,5 kg rajskich jabłuszek 
• 1 l wódki 
• 1 kg cukru 
• goździki 
• laska wanilii 
• cynamon 
• 1 cytryna 
• 1 pomarańcza 
• 2 szklanki wody 

Przygotowanie:

1. Owoce jabłoni umyj, utnij ogonki, przekrój na pół i wytnij gniazda kwiatowe (w innym przypadku nalewka nabierze goryczy).
2. Wsyp jabłka do słoika i zasyp cukrem. Odstaw słoik na kilka dni, aby owoce puściły sok. Codziennie potrząsaj słojem. 
3. Dodaj przyprawy, sok z pomarańczy i cytryny i wszystko wymieszaj.
4. Odczekaj kilka godzin i wlej wodę oraz alkohol.
5. Dokładnie zakręć słoik i odłóż go w ciemne miejsce na miesiąc. Przez kilka dni potrząsaj słoikiem, aby cukier się rozpuścił. 
6. Po upływie tego czasu przelej nalewkę przez sitko, usuń jabłuszka i ponownie wlej nalewkę do słoika. Po kilku miesiącach nalewka jest gotowa do przelania do butelek. 

Źródła: 

1. Xiao Liang i wsp., Analysis of Phenolic Components and Related Biological Activities of 35 Apple(Malus pumila Mill.) Cultivars. Molecules 2020,25, 4153. 

2. Latocha Piotr. Rajskie jabłuszka dla oka i podniebienia. Działkowiec, 2019, nr 10, s.8-9.