Przejdź do treści

Co to jest laktoza? Czy produkty bez laktozy są zdrowsze?

Mleko bez laktozy
Czym jest laktoza? Zdjęcie: iStockphoto.com
Podoba Ci
się ten artykuł?
Podoba Ci
się ten artykuł?

Co to jest laktoza i dlaczego tak często słyszymy o kolejnych osobach, które rezygnują z jej spożywania? W pracy wiele koleżanek pije kawę z mlekiem bez laktozy lub je jogurt bez laktozy, mówiąc, że po nim czują się lepiej. Ale co im właściwie dolega i czy laktoza w mleku naprawdę może zaszkodzić? Czy nietolerancja laktozy jest tak częstym schorzeniem, czy jednak popadamy w trend żywieniowy zakładający, że produkty zawierające laktozę to samo zło? O tym, dla kogo są produkty bez laktozy, napisała na swoim profilu na Instagramie dietetyk Barbara Dąbrowska-Górska.

Co to jest laktoza?

Laktoza jest cukrem zawartym naturalnie w mleku i innych produktach mlecznych. Cząsteczka tego dwucukru, aby mogła zostać wchłonięta w przewodzie pokarmowym, musi zostać rozłożona na mniejsze części – cząsteczkę glukozy i cząsteczkę galaktozy. Żeby doszło do takiego rozpadu laktozy w jelitach potrzebny jest enzym – laktaza. U osób u których enzym ten nie jest wytwarzany w wystarczającej ilości po spożyciu laktozy w mleku lub innych produktach mlecznych z laktozą może dochodzić do problemów jelitowych. Taki stan nazywamy nietolerancją laktozy.

Co zawiera laktozę? Znajdziemy ją w produktach, takich jak:

  • mleko,
  • kefir,
  • jogurt,
  • maślanka,
  • sery,
  • lody,
  • śmietana,
  • a także w produktach, do których produkty mleczne dodawano podczas ich wytwarzania: chlebie, w sosach i zupkach instant, słodyczach.

Laktoza jest również składnikiem wielu leków, dlatego cierpiąc na jej nietolerancję, warto w sposób szczególny zwrócić uwagę na etykietę preparatu.

Zawartość laktozy w produktach mlecznych jest różna – laktozy naturalnie więcej jest w mleku, a mniej w fermentowanych produktach mlecznych (np. jogurcie, kefirze, maślance).

Jak powstaje mleko bez laktozy?

Do wytwarzania produktów bez laktozy stosuje się dodatek enzymu laktazy, który rozkłada cukier mleczny na łatwostrawną glukozę i galaktozę.

Wiele osób ciekawi, dlaczego mleko bez laktozy jest słodkie. Dzieje się tak ponieważ smak cukrów, do których laktozę rozkłada się w procesie produkcji produktów bez laktozy jest słodszy niż smak samej laktozy.

Sam proces rozkładania laktozy nie wpływa na zmianę jego kaloryczności.Odchudzanie nie jest więc dobrym powodem do tego, żeby wybierać produkty bez laktozy.

Wyższy natomiast może być indeks glikemiczny produktów bez laktozy niż ich odpowiedników zawierających ten składnik, dlatego osoby z cukrzycą czy insulinoopornością powinny zwrócić na to szczególną uwagę.

Dlaczego wybieramy produkty bez laktozy?

Coraz częściej sięgamy po produkty bez laktozy. Obecność mleka czy jogurtów bez laktozy stało się normą na półkach nawet w niewielkich sklepach spożywczych. Jedni wybierają nabiał bez laktozy z konieczności związanej z nietolerancją, drudzy zaś – z mody. Instynktownie sięgamy po produkty z przekreślonym napisem „laktoza„, wierząc, że to zdrowszy, lepszy wybór. Jednak, jak potwierdza dietetyk, produkty bez laktozy nie jest to ani wybór konieczny, ani nawet korzystny, dla każdego. Zatem, kto powinien po niego sięgać? Zdecydowanie osoby mające nietolerancję laktozy.

Mleko bez laktozy cieszy się coraz większą popularnością, ale nie dla każdego jest ono wskazane. Takie mleko powinny kupować osoby, które cierpią na nietolerancję laktozy (a to problem nawet co 3. Polaka). Mleko bez laktozy nie nadaje się dla osób, które mają alergię na białka mleka krowiego. Nie ma też potrzeby by pić je, gdy dobrze tolerujesz zwykłe produkty mleczne.

napisała Barbara Dąbrowska-Górska, dietetyk prowadząca profil na Instagramie
Do wyświetlenia tego materiału z zewnętrznego serwisu (Instagram, Facebook, YouTube, itp.) wymagana jest zgoda na pliki cookie.Zmień ustawieniaRozwiń

Nietolerancja laktozy

Nietolerancja laktozy występuje wówczas, gdy organizm produkuje zbyt mało enzymu laktazy lub wcale jej nie wytwarza, a cukier mleczny nie jest w wystarczającym stopniu rozkładany, przez co zalega w przewodzie pokarmowym (bakterie jelitowe fermentują laktozę do gazów i kwasów) i może wywoływać objawy, z których najbardziej charakterystyczne są:

Monika Prześlakowska
Do wyświetlenia tego materiału z zewnętrznego serwisu (Instagram, Facebook, YouTube, itp.) wymagana jest zgoda na pliki cookie.Zmień ustawieniaRozwiń

Nietolerancja może mieć dwa podłoża - wynikać z całkowitego braku aktywności enzymu lub zmniejszenia jego aktywności (hipolaktazja). Hipolaktazja może być pierwotna, uwarunkowana autosomalnie recesywnie, ujawniająca się w wieku dojrzewania lub dorosłym, oraz wtórna np. w chorobach jelitowych. Schorzenie to dotyczy 20-37 proc. dorosłych. 

Zuzanna Lipiec, studentka medycyny

Właściwości zdrowotne laktozy

Warto pamiętać, że mleko bez laktozy nie jest zdrowsze i bardziej wartościowe. Nie jest to także produkt, którego należałoby się bać, jest bezpieczny. Jest przeznaczony dla osób, które nie tolerują laktozy, ale nie chcą rezygnować z nabiału. Warto zaznaczyć, że jeżeli jesteście uczuleni na białka mleka, to produkt bezlaktozowy nie rozwiąże problemu. Nie ma w nim dwucukru, czyli laktozy, który został rozłożony do cukrów prostych, ale białka mleka jak najbardziej są.

krowa mleczna

Zobacz także

Podoba Ci się ten artykuł?

Powiązane tematy: