Kmin rzymski – właściwości, skutki uboczne

Kmin rzymski podkreśla smak potraw m.in. z fasolą, kapustą oraz ciecierzycą. Trudno wyobrazić sobie kuchnię śródziemnomorską bez tej aromatycznej przyprawy. Kumin ceniony jest także za korzystny wpływ na zdrowie. Obniża cholesterol, zapobiega rozwojowi nowotworów i leczy dolegliwości ze strony układu pokarmowego. Jest przy tym przyprawą silnie alergizującą, dlatego warto zachować umiar w jego stosowaniu.

Co to jest kumin?

Kumin (in. kmin rzymski) występuje naturalnie w krajach zlokalizowanych na terenach śródziemnomorskich oraz w Azji Południowej. Ma podłużne, szaro-żółte nasiona, które od tysiącleci stosowane są w kuchni jako aromatyczny dodatek do potraw. W medycynie naturalnej wykorzystuje się go natomiast do leczenia m.in. dolegliwości ze strony układu pokarmowego.

Przyprawa ta ma charakterystyczny ostry smak i owocowo-korzenny zapach, który zawdzięcza kuminaldehydowi.

W Polsce kmin rzymski nie cieszy się wciąż dużą popularnością. Nie jest również hodowany w klimacie umiarkowanym, ze względu na niską tolerancję: ujemnych temperatur, nadmiernej wilgotności i niedoborów światła słonecznego.

W dogodnych warunkach klimatycznych i glebowych (a takie panują m.in. w Indiach, Egipcie, Maroku i Meksyku) osiąga wysokość do 40 cm. Nasiona wyłuskiwane są z owoców po upływie około czterech miesięcy od siewu.

Kmin rzymski a kminek – czym się różnią?

Kmin rzymski bywa mylony z kminkiem. Czy kumin to kminek? Nic bardziej mylnego! Są to dwie różne przyprawy, choć należą do tej samej rodziny selerowatych.

Jaka jest więc różnica między kuminem a kminkiem zwyczajnym? Nasiona kuminu o stosunkowo dużym rozmiarze mają żółto-szary kolor i sierpowaty kształt. Jest przy tym rośliną jednoroczną – zbiór plonów następuje kilka miesięcy po wysiewie.

Tymczasem kminek zwyczajny ma drobne nasiona o kształcie sierpowatym w kolorze brązowym. Należy przy tym do grupy roślin dwuletnich. Nasion nie można więc zebrać w tym samym roku, w którym przyprawa została zasiana. Kminek zwyczajny w odróżnieniu od kuminu najlepiej rośnie w glebach wilgotnych, w tym także w klimacie umiarkowanym.

Kmin rzymski – właściwości

Właściwości kminu rzymskiego są nie do przecenienia. Mowa tu nie tylko o walorach aromatycznych i smakowych, ale przede wszystkim o pozytywnym wpływie przyprawy na zdrowie.

Podstawową właściwością kuminu jest korzystny jego wpływ na układ pokarmowy. Umożliwia leczenie przewlekłych biegunek i niestrawności, a także łagodzi stany zapalne żołądka. Wszystko to dzięki tymolowi, który stymuluje produkcję enzymów trawiennych i przyspiesza przepływ żółci. W efekcie tego pobudzone zostaje trawienie, a transport pokarmu wzdłuż jelit znacząco przyspiesza.

Po kumin powinni sięgać także diabetycy. Regularne przyjmowanie przyprawy pobudza wydzielanie insuliny przez trzustkę, co skutkuje obniżeniem stężenia glukozy we krwi. Kuminaldehyd hamuje proces glikacji, który prowadzi do powstawania połączeń między glukozą a aminokwasami, co jest korzystne z punktu widzenia leczenia cukrzycy.

Olejki eteryczne kminu rzymskiego wykazują działanie przeciwzapalne. Mogą łagodzić zarówno stany zapalne związane z przebiegiem infekcji wewnątrzustrojowych, jak i tych zewnętrznych – występujących na skórze.

Kumin dzięki zawartości flawonoidów ma korzystny wpływ na regulację ciśnienia krwi i obniżanie stężenia cholesterolu LDL na rzecz wzrostu stężenia cholesterolu HDL. W związku z tym przyprawa powinna znaleźć się w diecie osób chorujących na nadciśnienie tętnicze i miażdżycę.

Ponadto kmin rzymski wykazuje działanie antyoksydacyjne, co ma znaczenie w profilaktyce nowotworowej i leczeniu tej choroby. Badania przeprowadzone na szczurach dowodzą, że przyprawa hamuje rozwój raka m.in. okrężnicy i macicy, zatrzymując cykl rozwoju komórek nowotworowych.

Kumin zawiera również żelazo, dlatego chętnie sięgają po niego osoby borykające się z anemią (w tym kobiety w ciąży). W 100 g przyprawy znajduje się aż 66,36 mg tego mikroelementu. Tymczasem dziennie należy przyjmować 10 – 20 mg żelaza, by organizm przyswoił odpowiednia jego ilość (w przypadku mężczyzn – 1 mg a kobiet – 1,5 mg).

Kmin rzymski – skutki uboczne stosowania

Kmin rzymskich należy do rodziny roślin selerowatych (łac. Apiaceae). Ich cechą charakterystyczną jest zwiększony wpływ na immunologię organizmu i co za tym idzie – zdolność do wywoływania reakcji alergicznych. Uczulenie może wystąpić zarówno ze strony układu oddechowego, jak i pokarmowego. Możliwe są także reakcje kontaktowe w postaci wysypki na skórze.

Ponadto, ze względu na obecność furanokumaryny w kminie rzymskim nadmierne spożycie przyprawy może doprowadzić do reakcji fotouczulających i fotodermatozy.

Źródła:

1. J. Kamecka-Krupa, Wybrane rośliny lecznicze i przyprawowe stosowane w pielęgnacji i diecie małego dziecka, [w:] M. Janiszewska, Rośliny w naukach medycznych i przyrodniczych – przegląd i badania, Wydawnictwo Naukowe TYGIEL sp. z o.o., Lublin 2020, s. 202 – 236.
2. K. Srinivasan, Cumin (Cuminum cyminum) and black cumin (Nigella sativa) seeds: traditional uses, chemical constituents, and nutraceutical effects, „Food Quality and Safety” 2018, nr 2, s. 1–16.
3. M. Michalska-Sinkowska, Otrzymywanie i scharakteryzowanie materiałów kolagenowych wzbogaconych w związki biobójcze pochodzenia naturalnego – rozprawa doktorska, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, Toruń 2020.
4. K. Buczyłko, Alergeny ziół kulinarnych i warzyw ważne dla pielęgniarki lub dietetyczki, „Innowacje w Pielęgniarstwie i Naukach o Zdrowiu” 2020, nr 3 (5), s. 117–136.
5. I. Fecka, Furanokumaryny – składniki toksyczne selerowatych, https://www.farmacja.umed.wroc.pl/sites/default/files/tomasz.machynia/files/iwt_kabstr.pdf, dostęp: 18.11.2021 r.