Owoce kaki – właściwości i zastosowanie jabłka orientu

Owoce kaki, choć dla wielu nazwa ta nadal brzmi mocno egzotycznie, są coraz bardziej popularne w Polsce. Dojrzałe owoce są słodkie, w smaku przypominają nieco śliwkę, można wyczuć w nich także nieco posmaku gruszki, moreli, a nawet pomidora. Owoce kaki warto włączyć do swojej diety także z uwagi na ich właściwości, zawierają one bowiem wiele cennych witamin i składników mineralnych, które pozytywnie wpływają na zdrowie i organizm człowieka. Gdzie rośnie kaki? Jakie ma właściwości? Jak jeść kaki i do jakich potraw warto je dodać?

Owoce kaki – pochodzenie

Owoce kaki, które występują także pod nazwą owoc persymony, sharon, owoc szarona, hurma, hebanek, śliwka chińska, to owoce rośliny z rodziny hebankowatych obejmujących ponad 700 gatunków. Choć pochodzi ona z Chin i Japonii, można spotkać ją na obszarach tropikalnych i substropikalnych Azji i Ameryki Południowej. W Europie znana jest od XII wieku, a uprawa drzewa kaki rozpowszechniła się głównie we Włoszech, Grecji i Hiszpanii.

Drzewo kaki w Polsce? Jak podkreślają sadownicy, jest to jedno z bardziej wytrzymałych drzew egzotycznych, stąd przy odpowiedniej pielęgnacji może być także uprawiane w Polsce.

Owoce kaki – właściwości i skład

Owoc persymony to okrągła – jego średnica wynosi około dziesięciu centymetrów –  wyglądem przypominająca nieco pomidora, stożkowata lub spłaszczona jagoda. Od spodu posiada on cztery listki kielichowe. Wybierając owoc warto zwrócić uwagę na to, czy szypułki nadal się na nim znajdują. Jeśli zostały bowiem oderwane, kaki znaczenie szybciej zacznie się psuć. Dojrzałe owoce kaki są intensywnie pomarańczowe, choć należy pamiętać, że barwa ta może się nieco różnić w zależności od gatunku.

Jak smakuje owoc kaki? Porównywany jest on do śliwki, z posmakiem gruszki, moreli, a przez niektórych – pomidora. Persymona powinna być ponadto intensywnie słodka, jeśli jej smak jest cierpki, z pewnością wybrałaś niedojrzały owoc.

Kaki to także źródło wielu witamin i składników mineralnych. Warto wymienić wśród nich:

• witaminę C,
• witaminy z grupy B, w tym tiaminę – B1, ryboflawinę – B2, niacynę – B3, witaminę B6, kwas foliowy – B9,
• witaminę A,
• witaminę E,
• witaminę K,
• wapń,
• żelazo,
• magnez,
• fosfor,
• potas,
• sód,
• cynk.

Kiedy sięgnąć po owoce kaki?

Persymona polecana jest osobom o podwyższonym cholesterolu, jej regularne jedzenie zmniejsza bowiem jej poziom. Ze względu na zawartość karotenoidów, które wspomagają prawidłowe funkcjonowanie wzroku, a także flawonoidów przeciwdziała ono powstawaniu stresu oksydacyjnego, co w konsekwencji zmniejsza ryzyko wystąpienia chorób serca, cukrzycy typu 2, choroby Alzheimera, a nawet nowotworów. Japońscy naukowcy z Uniwersytetu Mie prowadzili także badania, które wskazują, że zawarte w kaki polifenole zatrzymują wzrost komórek nowotworu białaczki, a nawet potrafią niszczyć zmienione chorobowo komórki.

Owoce kaki to doskonałe źródło witaminy C, warto sięgnąć po nie zatem, aby podnieść swoją odporność, a także dla złagodzenia przebiegu infekcji.

Czy owoc kaki jest szkodliwy?

Mimo że persymona jest źródłem wielu witamin i składników mineralnych, zawiera także dość dużo cukru. Indeks glikemiczny kaki wynosi 50, stąd uważa się, że osoby chore na cukrzyce powinny jeść ten owoc z umiarem, mimo zawartych w nim flawonoidów. Jakie owoce odpowiednie są zatem dla cukrzyka? Osoby borykające się z tą chorobą powinny włączyć do diety owoce o niskim indeksie glikemicznym, takie jak owoce jagodowe oraz cytrusy. Należy także pamiętać, że dojrzałe owoce zawierają w sobie na ogół więcej cukru, zaś ten z owoców niedojrzałych wchłania się znacznie wolniej. Ponadto powinni oni sięgać częściej po świeże owoce niż przetworzone.

Warto także dodać, że możliwe są reakcje alergiczne po spożyciu kaki. Najczęściej są to objawy skórne, takie jak pokrzywka, czy świąd. Zdarzają się również dolegliwości ze strony układu oddechowego, w tym alergiczny nieżyt nosa, duszność, napady astmy. Pojawić mogą się też nudności, wymioty, bóle brzucha, zapalenie spojówek.

Jak jeść owoc kaki?

Jak jeść kaki? Przede wszystkim – na surowo. Przed spożyciem należy je jednak bardzo dokładnie umyć i wyciąć listki. Zaleca się obranie owocu ze skórki, choć niektórzy twierdzą, że nie jest to konieczne. Co więcej, nieobrany owoc je się w bardzo wygodny sposób. Jak jeść kaki ze skórką? Przekrój owoc na pół, a następnie wybieraj ze środka miękki miąższ łyżeczką. Pokrojone w kawałki kaki warto jeść zaś nie tylko jako zdrową przekąskę, ale dodawać je do jogurtu, owsianki, czy sałatek.

Owoce kaki możesz także suszyć, przypominają wówczas w smaku suszone figi. Doskonale sprawdzają się również jako składnik marmolad, galaretek, musów, lodów i sorbetów. Z powodzenie możesz je bowiem gotować i piec.

Źródła:

1. I. Ochmian, A. Yordanov, K. Mijkowska, P. Chełpiński, Wpływ przechowywania owoców persymony w warunkach self life na wybrane cehcyy fizyczne i skład chemiczny, Żywność. Nauka, Technologia, Jakość 2016,
2. N. Ukleja-Sokołowska, E. Gawrońska-Ukleja, M. Żbikowska-Gotz, Z. Bartuzi, Alergia na owoc kaki u 72-letniej pacjentki, Alergia, Astma, Immunologia 2015.