Marakuja – co to za owoc, właściwości, przepisy

Pyszny, słodki smak to niejedyna cecha męczennicy jadalnej, nazywanej marakują lub passiflorą. Co to jest marakuja? Ten egzotyczny owoc stosowany był już przez rdzenne plemiona w Amazonii, wywodzi się bowiem  z Ameryki Południowej, chociaż dotarł do Australii czy na Hawaje. Owoce marakui cechuje słodko-kwaśny smak i duża soczystość.

Marakuja – co to za owoc?

Marakuja znana jest także pod nazwą męczęnnicy jadalnej (Passiflora edulis). Jej owoce od wieków są używane przez rdzennych mieszkańców Ameryki Południowej do leczenia różnych dolegliwości oraz jako środek nasenny (z nasion marakui). Marakuja, którą znamy obecnie, trafiła do Europy głównie z Kolumbii, Ekwadoru oraz Peru.

Można wyróżnić dwa rodzaje marakui – męczennica fioletowa oraz męczennica żółta. Ta pierwsza charakteryzuje się mniejszą kwaskowatością i jest bardziej soczysta.

Marakuja – właściwości

Warto wiedzieć, jakie właściwości posiada marakuja – jej owoc jest prawdziwym bogactwem witaminy C, znajdują się w nim duże ilości wapnia, magnezu, fosforu i potasu. Fioletowa skórka męczennicy jadalnej zawiera składniki, które mogą być pomocne do łagodzenia albo leczenia objawów astmy. Bywa ona stosowana jako środek kojący kaszel, ponieważ osłabia jego napady i prowadzi do ustąpienia świstów oraz duszności. W tym celu należy spożywać ekstrakt sporządzany ze skórki marakui.

Marakuje doskonale sprawdzają się także jako środek obniżający ciśnienie ze względu na bardzo wysoką zawartość potasu. Owoce te pomagają w zmniejszeniu ogólnego poziomu cholesterolu, trójglicerydów i lipidów. Nasiona z marakui mogą posłużyć jako środek uspokajający oraz wspomagający dobry sen. Passiflorę podaje się również pobudzonym dzieciom w celu ich wyciszenia.

Dużą zaletą opisywanego owocu jest ponadto jego niski indeks glikemiczny, który wynosi zaledwie 30. Jednocześnie jednak męczennica jadalna posiada relatywnie duży ładunek glikemiczny, przez co nie poleca się jej spożywania przez diabetyków w dużych ilościach. W 100 g passiflory znajduje się 97 kcal, na które składa się około 24 g węglowodanów. Niemal połowa z nich to cukry proste.

W marakujach znajdują się witaminy z grupy B, zwłaszcza:

• B2,
• B3,
• B6,
• B9.

Wysoka jest też zawartość witaminy A, co między innymi wspomaga wzrok. Passion fruit jest bardzo bogatym źródłem błonnika, przez co zapobiega zaparciom, wspiera pracę jelit i zmniejsza ryzyko zachorowania na choroby nowotworowe układu pokarmowego. Sok z marakui podaje się też na poprawę trawienia. Jest on szczególnie pomocny u osób cierpiących na dolegliwości układu pokarmowego na tle nerwowym, jak nerwica żołądka.

Marakuja – jak jeść?

Jak wygląda marakuja? Jej owoce to jagody o długości od 4 do 10 cm, które mają w sobie wiele nasion. Ich skóra jest zazwyczaj ciemnofioletowa, chociaż zależnie od gatunku może być też żółta. Męczennice fioletowe są słodsze w smaku, bardziej soczyste i mniej kwaskowate od żółtych. Dojrzałe passiflory można rozpoznać po nieco wyschniętej skórce.

Jak jeść marakuję? Nazwa tego owocu pochodzi o indiańskiego określenia „jednym haustem” i dobrze oddaje to, jak się je marakuję. Zjadać bowiem można nie tylko jej miąższ, ale również pestki. Jedzenie tych ostatnich nie jest polecane tylko kobietom w ciąży, chociaż wiele osób i tak je usuwa. Już po ukończeniu pierwszego roku życia można za to włączać passion fruit do diety dziecka. Jedynym elementem, jakiego należy się pozbyć, jest skórka.

Jak obrać marakuję?

• Wystarczy przy użyciu noża przekroić owoc na pół – powinno się wybrać ostre narzędzie.
• Po przekrojeniu środek passiflory wyciąga się łyżeczką.
• Zjada się wyłącznie środek marakui, skórka jest niejadalna.
• Miąższ męczennicy jadalnej nie jest bardzo soczysty, jego konsystencja jest raczej kleista i gęsta. Passion fruit w smaku jest zaś bardzo orzeźwiający i lekko kwaskowy.

Marakuja – przepisy

Passiflora wykorzystywana jest na wiele sposobów, a jednym z nich jest rzecz jasna spożywanie na surowo. Z miąższu przygotowuje się również galaretki i dżemy, zwłaszcza w połączeniu z ananasami. Owoc ten jest doskonałym dodatkiem do deserów lodowych i wszelkiej maści mlecznych produktów, np. kefiru czy jogurtu. Popularne jest serwowanie męczennicy jadalnej ze śmietaną i z cukrem albo dodawanie jej do koktajli, również alkoholowych. Świetnie komponuje się ona z owocami egzotycznymi, zwłaszcza w formie sałatki.

Z passiflory wykonuje się wiele produktów, nie tylko spożywczych. Jednym z najpopularniejszych z nich jest olej z marakui. Wykorzystuje się go jako naturalny kosmetyk do twarzy i ciała, ponieważ olejek z marakui jest bogaty w cenne nienasycone kwasy tłuszczowe. Do lemoniady, ponczu, napojów gazowanych i koktajli można za to dodawać syrop z marakui – gdzie kupić taki produkt? Syrop z marakui jest dostępny w Internecie, najczęściej w sklepach oferujących akcesoria i produkty barmańskie.

Bardzo popularnym sposobem na wykorzystanie męczennicy jadalnej jest dodawanie jej do ciast. Furorę robi tort mango – marakuja, a pyszny i łatwy w przygotowaniu jest sernik z marakują. Kluczowe jest wykonanie polewy z passiflory, do której potrzeba pulpy z około pięciu tych owoców i łyżeczki żelatyny. Jak przygotować taką polewę?

• Żelatynę zalewa się zimną wodą w małej ilości, tylko do jej przykrycia i odstawia do napęcznienia.
• Passiflorę podgrzewa się tymczasem niemal do wrzenia, zdejmuje z palnika i dodaje do niej żelatynę.
• Całość trzeba wymieszać aż do rozpuszczenia, następnie przestudzić i schłodzić, by zgęstniała.

Innym sposobem na wykorzystanie takiej polewy jest beza z marakują.

Bibliografia:

1. Patel, Sita & Sheikuduman, Mohamed Saleem & Ravi, V & Shrestha, Bhupendra & Verma, Nitin & Karunakaran, Gauthaman, Passiflora incarnata Linn, w: A phytopharmacological review. International Journal of Green Pharmacy, 2009 r.
2. K. Jawna et al., Męczennica cielista (Passiflora incarnata L.) – roślina lecznicza o wielokierunkowym działaniu farmakologicznym, Postępy Fitoterapii 4/2014.