Kwas chlebowy ma więcej zalet, niż myślisz. Pij go więc na zdrowie!
się ten artykuł?
Doskonale gasi pragnienie, odbudowuje mikroflorę jelitową, a także podnosi odporność. Tani, prosty w przyrządzeniu i dostępny dla każdego! Kwas chlebowy wraca do łask. O właściwości tego napoju pytamy dr inż. Annę Hinburg, dietetyk kliniczną i edukatorkę żywieniową.
Kwas chlebowy: co to jest?
Kwas chlebowy wytwarzany jest przez fermentację chleba. Uważany jest za napój bezalkoholowy, chociaż zawiera niską wartość alkoholu (około 0,7-2,2 proc). Dodaje się do niego cukier, drożdże i zależnie od upodobań różne dodatki, np. miętę czy żurawinę.
Trunek ten charakteryzuje się słodko-kwaśnym zapachem i lekko chlebowym smakiem. Ma bursztynowy kolor. Skutecznie gasi pragnienie. Długo też utrzymuje niską temperaturę, jeśli go wcześniej schłodzimy. Dlatego świetnie sprawdza się w upalne dni.
Kwas chlebowy ma długą historię i bogatą tradycję. Jego początki sięgają X wieku. Wytwarzały go ludy słowiańskie na terenach Polski, Litwy, Ukrainy, Białorusi i Rosji. Początkowo pili go biedacy, bo był to trunek tani i łatwy do przyrządzenia. Doskonale gasił pragnienie podczas żniw i orzeźwiał. Wkrótce z chłopskich stołów trafił na królewskie. Okazało się, że świetnie sprawdza się także jako napój leczniczy: łagodził bowiem dolegliwości żołądkowe po obfitych ucztach. Jego receptury były przekazywane z pokolenia na pokolenie. Dziś znów wraca do łask.
Naturalny probiotyk
O właściwości tego napoju zapytaliśmy dr inż. Annę Hinburg, dietetyczkę kliczniczną oraz edukatorkę żywieniową Wojewódzkiego Specjalistycznego Szpitala Dziecięcego w Olsztynie.
– Kwas chlebowy ma bardzo dużo walorów, głównie dlatego że zawiera pałeczki kwasu mlekowego – odpowiada. – To powoduje, że staje się on naturalnym probiotykiem. Probiotyki regulują pracę przewodu pokarmowego wzbogacając go w bakterie kwasu mlekowego, który z kolei reguluje mikroflorę. Dzięki temu probiotyki poprawiają odporność.
Ale to nie koniec zalet tego trunku.
– Jest on źródłem witamin z grupy B, szczególnie witaminy B1 oraz C, E. Te ostanie to witaminy młodości, które wiążą wolne rodniki i działają antynowotworowo. Kwas chlebowy jest też źródłem selenu oraz cynku – wylicza dr inż. Anna Hinburg.
Komu jest szczególnie zalecany kwas chlebowy?
– Ma działanie antyzapalne, więc znajdzie zastosowanie u pacjentów, którzy chorują np. na cukrzycę, nowotwory, grzybicę, czy zapalenie stawów – odpowiada dietetyczka.
Czy są osoby, które nie mogą go spożywać?
– Jest to napój bezalkoholowy, ale jako że powstaje w wyniku fermentacji, może zawierać pewne ilość alkoholu. Dlatego zwłaszcza w przypadku dzieci oraz kobiet ciężarnych i karmiących zalecałabym ostrożność w spożywaniu tego trunku. W kwasie chlebowym występuje beznoesan sodu, który spożywany w dużych ilościach, np. u osób z chorobą wrzodową będzie potęgował dolegliwości bólowe poprzez podrażnienie błony śluzowej żołądka.
Oprócz właściwości prozdrowotnych, napój ten doskonale orzeźwia.
– Kwas chlebowy idealnie gasi pragnienie, więc sprawdzi się letnia porą. Porcja wskazana do dziennego spożycia to 2 szklanki (300-500 ml). Tradycyjny smak ma w sobie naturalną goryczkę i nie wszyscy go lubią, ale w upalne dni idealnie zastępuje gazowane napoje – mówi dr inż. Anna Hinburg
Niestety kwas chlebowy, który znajdujemy w sklepach, może zawierać konserwanty. Jak wybrać ten najlepszy?
– Sprawdzajmy dokładnie skład produktu: patrzymy, czy nie ma w sobie konserwantów i utrwalaczy. Im mniej składników dodawanych, a im więcej naturalnych, tym lepiej – odpowiada lekarka.
Dietetyk kliniczna zaleca, aby sprawdzić także datę ważności na opakowaniu.
– Kwas chlebowy przygotowywany w warunkach domowych powinien być spożyty do 4 tygodni. Jeśli kwas chlebowy kupujemy w sklepie, spójrzmy na jego datę ważności. Jeśli wynosi ona pół roku lub dłużej, to z pewnością napój ten zawiera środki konserwujące – ostrzega dr inż. Anna Hinburg.
I zachęca, aby przygotowywać ten napój w domu. A jest to bardzo proste. Wystarczą nam:
- 50 g rodzynek,
- 10 g drożdży,
- pół cytryny,
- 1 szklanka cukru,
- kromka chleba.
Gotujemy w rondlu 5 l wody. Czerstwy chleb (najlepiej żytni lub razowy) kroimy na kawałki i podsuszamy w piekarniku (2-3 minuty w 220 st. C). Podpieczone kawałki umieszczamy w dużym słoiku i zalewamy wrzącą wodą. Całość przykrywamy się ściereczką i odstawiamy w ciemne miejsce na 24 godziny. Drożdże należy rozkruszyć w słoiku, zasypać cukrem i zalać ciepłą (nie gorącą!) wodą. Odstawiamy na 5-10 minut do zrobienia się piany. Kwas odcedzamy, kawałki rozmoczonego chleba wyrzucamy, a bazę mieszamy z wrzącą wodą wymieszaną z cukrem. Dodajemy rozczyn drożdżowy, sparzone rodzynki, mieszamy i przelewamy do słoików. Dokładnie zakręcamy i przechowujemy w lodówce min. 3-4 dni. Po tym czasie kwas chlebowy jest gotowy do picia.