Kefir na noc? Poznaj kefir z grzybka tybetańskiego

Kefir na noc to doskonały sposób na poprawę trawienia, ale i dobre źródło witamin, wapnia i kwasu foliowego. Nie musimy kupować sklepowego kefiru – możemy go zrobić w domu z grzybka tybetańskiego. Hodowla grzybka jest banalnie prosta, a jego właściwości zdrowotne nieocenione. Poznaj przepis na grzybka tybetańskiego.

Jak powstaje kefir?

Kefir jest jednym z najbardziej wartościowych produktów mlecznych. Do jego produkcji wykorzystywane jest mleko krowie lub kozie. Charakteryzuje go lekko kwaśny smak i kremowa konsystencja. Kefir powstaje w procesie fermentacji mleka przy użyciu m.in szczepów Lactobacillus kefir i drożdży fermentujących laktozę – Kluyveromyces marxianus oraz niefermentujących laktozy: Saccharomyces unisporus, Saccharomyces cerevisiae, Saccharomyces exiguus. W kefirze obecnych jest ponad 30 szczepów bakteryjnych. Fermentacja kefiru przeprowadzana jest przez mikroorganizmy, które nazywane są grzybkami kefirowymi – mają postać białych ziaren o wielkości od 0,3 do 2 centymetrów.

Czy warto pić kefir?

Kefir jest doskonałym źródłem składników odżywczych. Dostarcza 51 kalorii w 100 gramach produktu. Zawiera 3,4 g pełnowartościowego białka, 2 g tłuszczu oraz 4,7 g węglowodanów. Znajdziemy w nim witaminy z grupy B: witaminę B1, B2, B6, B12, witaminę K, D i H oraz minerały: wapń, fosfor, kwas foliowy. Witaminy z grupy B korzystnie wpływają na pracę układu nerwowego. Wapń wspomaga mineralizację kości i zapobiega pojawieniu się osteoporozy. Kwas foliowy zapewnia zdrowy wygląd skóry, jest też niezbędny dla kobiet w ciąży.

Zawartość poszczególnych witamin i minerałów przedstawia poniższa tabelka:

Dlaczego kefir na noc jest taki dobry?

Kefir wypity na godzinę przed snem poprawia perystaltykę jelit, korzystnie wpływa na wydzielanie żółci i soków trawiennych. Dzięki temu nie musimy obawiać się problemów żołądkowych w nocy. Najbardziej zdumiewające jest jednak, że kefir poprawia też humor! Tryptofan, jeden z niezbędnych aminokwasów występujący w kefirze, to naturalny środek pobudzający organizm do wytwarzania hormonu szczęścia – serotoniny – oraz odpowiedzialnej za dobry sen melatoniny. Kefir przed snem? Jak najbardziej.

Jakie jeszcze właściwości prozdrowotne ma kefir?

1. Kefir z  ma działanie probiotyczne –  zasiedla mikroflorę jelitową pożądanymi szczepami bakteryjnymi, jednocześnie nie dopuszczając do pojawienia się flory patogennej.
2. Kefir może przeciwdziałać infekcjom bakteryjnym – ma działanie antybakteryjne w stosunku do szczepów: Salmonella, Helicobalter pylori oraz Escherichia coli.
3. Kefir wspomaga redukcję stężenia cholesterolu LDL, wpływa na obniżenie ciśnienia krwi oraz usprawnia pracę narządów.
4. Kefir może być dobrym zamiennikiem mleka u osób z nietolerancją laktozy, ponieważ zawiera niewielką ilość cukru mlecznego, co z reguły jest dobrze tolerowane przez chorych.

Co to jest grzybek tybetański?

„Grzybek tybetański” to popularna nazwa ziaren kefirowych, za pomocą których można wyprodukować kefir. Tybetańczycy twierdzą, że „ziarna są darem, który zesłał ludziom Bóg”. Rzeczywiście grzybek jest bardzo skomplikowaną i trudną do otrzymania w warunkach laboratoryjnych populacją symbiotycznych organizmów: drożdży, bakterii kwasu mlekowego i octowego, które zachowują się jak jeden organizm. Do Europy trafił z Tybetu, gdzie ludzie od tysięcy lat piją przefermentowane mleko.

Z wyglądu grzybek tybetański przypomina malutkie różyczki kalafiora. Można go kupić przez internet. Często grzybek tybetański sprzedawany jest w zestawie z algami morskimi. Odpowiednio traktowany grzybek jest w zasadzie nieśmiertelny.

Grzybek tybetański – właściwości lecznicze

W czym kefir z grzybka przewyższa ten sklepowy? No cóż, nigdy do końca nie wiemy, co jest w butelce z napisem „kefir” stojącej w sklepie. Niestety, zdarza się, że żywe kultury bakterii zawiera w ilościach homeopatycznych, za to mleka w proszku już całkiem sporo, a przecież nie na tym nam zależy. Domowy kefir z grzybka tybetańskiego na pewno zawiera bakterie kwasu mlekowego oraz drożdże i żywe kultury bakterii, które zasiedlając jelita, oczyszczają przewód pokarmowy z toksyn oraz wspomaga proces trawienny. Grzybkowi tybetańskiemu można przypisać wszystkie właściwości kefiru – działanie antybakteryjne, probiotyczne, regulujace cholesterol i ciśnienie krwi. Ale czy grzybek tybetański wspomaga odchudzanie? Tak, jeśli jest jednym z produktów zbilansowanej diety. Kefir w diecie odchudzającej wspomaga metabolizm i usprawnia pracę jelit.

Przepis na kefir z grzybka tybetańskiego

Do rozpoczęcia hodowli grzybka tybetańskiego potrzebujemy tylko niewielką ilość grzybka – około 2 łyżki i 250 ml mleka. Najlepiej użyć mleka naturalnego (nie UHT!) o zawartości tłuszczu min. 2%. Kefir można robić też na bazie mleka roślinnego, np. mleka kokosowego. Do przygotowania i przecedzenia kefiru z grzybka tybetańskiego nie należy używać metalowych przedmiotów. Najlepiej zaopatrzyć się w szklane lub plastikowe naczynia.

Zdjęcie: shutterstock

Przygotowanie:

1. Ziarna grzybka opłukać zimną wodą.
2. Grzybka tybetańskiego włożyć do butelki i zalać surowym mlekiem. Przykryć talerzykiem, gazą lub ściereczką. Zostawić na dobę w temperaturze pokojowej.
3. Po upływie czasu gotowy już kefir zamieszać i przecedzić przez plastikowe sitko. Grzybki przepłukać pod bieżącą wodą, aż woda będzie czysta, i przygotować z nich kolejną porcję kefiru, zalewając wypłukane grzybki świeżym mlekiem.

Kefir smakuje najlepiej po schłodzeniu. Jeśli planujemy przerwę w domowej linii produkcyjnej kefiru, możemy grzybek zasuszyć lub zamrozić. W trakcie codziennego używania grzybek się rozrasta, można się nim więc na przykład podzielić ze znajomymi lub sąsiadami.

Grzybek tybetański – zastosowanie

Kefir z grzybka tybetańskiego można pić solo albo użyć do potraw jak zwykły kefir – idealnie pasuje do młodych ziemniaków i placków ziemniaczanych, może być bazą do koktajlu owocowego, sosów sałatkowych i dipów. Kefir sprawdzi się także w pielęgnacji skóry. Możemy użyć go do stworzenia maseczek na twarz z dodatkiem miodu i soku z cytryny. Maseczkę na włosy stworzymy mieszając grzybek tybetański z łyżeczką drożdży i miodu. Jeśli chcemy zrobić peeling do ciała, wystarczy połączyć grzybka z gruboziarnistym cukrem.

Grzybek tybetański – przeciwwskazania i skutki uboczne

Pomimo wielu wartości prozdrowotnych grzybka tybetańskiego, kefir z grzybka ma też swoje wady, więc nie każdy powinien go spożywać. Kefir z grzybka tybetańskiego nie powinien wchodzić w skład jadłospisu osób z upośledzonym układem odpornościowym. Ostrożność powinny zachować także osoby z chorobami autoimmunologicznymi. U osób z osłabioną odpornością kultury bakterii zawarte w kefirze mogą zwiększać ryzyko infekcji i stanów zapalnych.

Grzybek tybetański w ciąży jest przeciwwskazany – po pierwsze dlatego, że znajduje się w nim niewielka ilość alkoholu ( około 1%), po drugie z powodu braku badań dotyczących wpływu grzybka na zdrowie kobiet w ciąży.Grzybka tybetańskiego nie powinno się spożywać podczas antybiotykoterapii.

Jeśli organizm nie jest przyzwyczajony do fermentowanych napojów takich jak kefir mogą wystąpić zaburzenia jelitowo – żołądkowe: wzdęcia, nudności i zaparcia.

Bibliografia:

[1] Katarzyna Mojka, “Charakterystyka mlecznych napojów fermentowanych”, Probl Hig Epidemiol , vol. 94, no. 4, pp. 722–729, 2013.

[2] H. Kunachowicz, „Wartość odżywcza wybranych produktów spożywczych i typowych potraw„, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2017. 

[3] Z. Ahmed et al., “Kefir and Health: A Contemporary Perspective”, Crit. Rev. Food Sci. Nutr., vol. 53, no. 5, pp. 422–434, Jan. 2013, doi: 10.1080/10408398.2010.540360.