Mleko w proszku – skład i zastosowanie. Jakie są jego wady i zalety?

Mleko w proszku to kontrowersyjna pozycja w składzie wielu produktów. Jaki jest jego skład i do czego jest wykorzystywane? I dlaczego mleko w proszku ma wielu przeciwników?

Zastosowanie mleka w proszku

Mleko w proszku znajdziemy w wielu produktach, szczególnie w nabiale, np. w serkach, twarożkach, ale również wykorzystywane jest w produkcji słodkości – lodów, batonów czy ciast. Mleko w proszku pojawia się w niemal każdym jogurcie naturalnym. Choć można znaleźć perełki, czyli jogurty bez dodatków, naturalnie zagęszczone, najczęściej produkowane przez mniejsze polskie zakłady mleczarskie.

Zaletą mleka w proszku jest to, że jest wygodniejsze od mleka z kartonu czy butelki, np. w podróży. Cechuje je też dłuższa przydatność do spożycia. Sproszkowane mleko można dodawać również do ciepłych napojów, takich jak kawa czy kakao. Można też go używać do domowych wypieków.

Mleko w proszku widnieje w przepisie, a go nie masz? Chcesz wiedzieć, jaki jest zamiennik mleka w proszku? Dodaj zwykłego mleka, ale miej na uwadze, że może być konieczne zmienienie proporcji innych składników, żeby konsystencja ciasta była odpowiednia.

Mleko w proszku – skład

Mleko zawiera wiele ważnych składników odżywczych, m.in:

• białko – podstawowy element budulcowy organizmu ludzkiego, z którego zbudowane są mięśnie, narządy, więzadła, ścięgna, gruczoły, skóra, włosy i paznokcie; zawarta w mleku kazeina ma właściwości nawilżające skórę, a dzięki białkom skóra jest mocna i ujędrniona;
• lipidy – są niezwykle ważne dla skóry, którą zabezpieczają przed odparowaniem wody i niekorzystnymi czynnikami zewnętrznymi, takimi jak wiatr, chłód czy promieniowanie słoneczne;
• nienasycone kwasy tłuszczowe – spełniają w organizmie wiele funkcji, między innymi zapobiegają przesuszaniu skóry, biorą udział w metabolizmie cholesterolu, rozszerzają naczynia krwionośne, działają przeciwzapalnie, pobudzają regenerację nabłonka i tkanki łącznej;
• kwas mlekowy – bakterie kwasu mlekowego sprzyjają produkcji kolagenu, poprawiają odporność, regulują przemianę materii i poprawiają stan skóry;
• wapń – jest to ważny budulec kości i zębów, który oprócz tego bierze udział w krzepnięciu krwi oraz prawidłowym funkcjonowaniu nerwów i mięśni. Zwiększa wydzielanie enzymu odpowiadającego m.in. za spalanie tłuszczu;
• witaminę A – pomaga zachować młody wygląd skóry i dobry wzrok;
• witaminę B12 – niezbędna do produkcji czerwonych krwinek;
• fosfor – odpowiedzialny za stan kości;
• magnez – wspomaga pracę komórek nerwowych;
• potas – reguluje gospodarkę wodną organizmu i ciśnienie krwi;
• inne witaminy – w tym witaminy C, D, E, K, PP oraz witaminy z grupy B.

Wartość odżywcza sproszkowanego mleka

Mimo że mleko w proszku zawiera tyle samo białka i wapnia, ale też innych minerałów, co świeże mleko. Jego wartość odżywcza jest bardzo wysoka. W 100 g pełnotłustego mleka w proszku znajduje się:

• 25 g białka,
• 26 g tłuszczu,
• 37 g węglowodanów.

W 100 g mleka odtłuszczonego znajduje się:

• 37 g białka,
• 52 g węglowodanów,
• 1,25 g tłuszczu.

Właściwości sproszkowanego mleka

Mimo że mleko w proszku jest bogate w wartości odżywcze, to właściwości mleka w proszku są o wiele bardziej ubogie niż mleka z kartonu. Dlaczego tak się dzieje? Sproszkowane mleko zawiera o wiele mniej witamin i cennych mikroelementów, niż jego naturalny odpowiednik. Wynika to z tego, że poddane jest ono dużej obróbce – pasteryzacji, odparowaniu oraz wysuszeniu.

Mleko w proszku – wady

Dodawanie mleka w proszku nie jest grzechem. Jest zgodne z przepisami i nie jest ukrywane na etykietach. Ale… Nie bez powodu niektórzy kręcą nosem na hasło „mleko w proszku”. Minusem jest fakt, że zawiera ono znacznie mniej witamin niż płynny odpowiednik. Poza tym niektóre wysuszone produkty, jak właśnie mleko, ale też jaja, zawierają dużą ilość oksysteroli (utlenione pochodne cholesterolu). W nadmiarze są one toksyczne dla komórek śródbłonka i mięśni gładkich tętnic, co, mówiąc prościej, przyczynia się do rozwoju miażdżycy (Loma Linda University). Warto też wspomnieć, że sypka forma mleka jest o wiele bardziej kaloryczna od jego płynnego odpowiednika – 100 g takiego produktu może dostarczać nawet 500 kalorii!

Część badań wykazała również sprzyjanie nowotworom piersi i skóry. Oksysterole występują również w innych produktach, np. mięsie i produktach mlecznych, ale nigdzie nie ma ich w tak dużej ilości jak właśnie w sproszkowanym mleku i w jajkach. Aby uchronić się przed ich negatywnym działaniem, trzeba jeść więcej produktów zawierających antyoksydanty, zwłaszcza świeżych owoców i warzyw. Czy unikać więc mleka w proszku? Może nie jak ognia, ale jeśli mamy taką możliwość, zdecydowanie tak.