Kawa wypłukuje magnez? Fakty i mity dotyczące kawy

Czy kawa wypłukuje magnez z organizmu, czy kawa odwadnia? Wiele osób sięgających po filiżankę małej czarnej zastanawia się nad korzyściami z picia kawy i ewentualnymi zagrożeniami. Kawa to jeden z najczęściej spożywanych napojów, jednak pomimo ogromnej popularności kawy wciąż jeszcze krąży na jej temat wiele nieścisłości i mitów. Przyjrzymy się, jak picie kawy wpływa na organizm, co wypłukuje kawa z organizmu i czy picie kawy jest zdrowe.  

Mit 1: Kawa wypłukuje magnez i prowadzi do niedoboru magnezu

Jedna z najczęstszych wątpliwości związanych z piciem kawy dotyczy tego, czy kawa wypłukuje magnez? Istnieje przekonanie, że częste picie kawy może zwiększać ryzyko niedoboru magnezu. Jak jest naprawdę? Zależność kawa-magnez jest złożona. Czy kofeina wypłukuje magnez? Faktem jest, że pijąc kawę wypłukujemy nieznaczną ilość tego cennego pierwiastka. Jednak na uwagę zasługuje fakt, ile magnezu wypłukuje kawa.

Wypicie 2 – 3 filiżanek kawy, czyli przyjęcie około 300 mg kofeiny wiąże się ze stratą zaledwie 4 mg magnezu. To ułamek dziennego zapotrzebowania na magnez. Z drugiej strony – kawa stanowi źródło magnezu, dostarczając w 200 ml naparu około 7 mg magnezu. Brak jest zatem jednoznacznej odpowiedzi, czy kawa wypłukuje magnez.

Badania wskazują, że kawa może stanowić istotne źródło magnezu, pokrywając kilka procent dziennego zapotrzebowania na ten pierwiastek. A czy kawa bezkofeinowa wypłukuje magnez? Zminimalizowanie zawartości kofeiny przekłada się na mniejsze wydalanie magnezu wraz z moczem.

Bez względu na to, ile kawy pijemy, warto pamiętać o suplementacji. Z powodu złej diety, stresu, niskiej zawartości magnezu w glebie i wysokiego zanieczyszczenia środowiska ołowiem większość dorosłych Polaków cierpi na niedobór magnezu. Przyczyną niedoboru magnezu jest przede wszystkim niewłaściwa dieta, a nie kawa.

Tabletki zawierające magnez lub kawę Inkę z magnezem można traktować jako sposób na uzupełnienie puli magnezu w organizmie. Można także pokusić się o dodatek mleka z magnezem do kawy. Taka kawa z magnezem zapobiegnie jego utracie z organizmu, a problem „czy kawa wypłukuje magnez” odejdzie w zapomnienie.

Mit 2: Kawa wypłukuje wapń z organizmu

Kolejna obawa związana z piciem kawy dotyczy tego, czy kawa wypłukuje wapń. W tym przypadku jest podobnie jak z magnezem – ilość wapnia wypłukiwanego przez kawę jest niewielka. Ubytek jest jednak symboliczny: wypicie naparu ze 170 gramów kawy to strata 5 miligramów wapnia.

Potencjalne straty wapnia bardzo łatwo można zrekompensować dodatkiem mleka czy śmietanki do kawy. A czy kawa wypłukuje potas? Elektrolit ten jest wydalany wraz z moczem, zatem każde pobudzenie diurezy – a ma to miejsce po wypiciu kawy – może zwiększyć wydalanie potasu. Jeśli jednak porównać, co najbardziej wypłukuje potas, na czele znajdzie się wysokie spożycie soli, leki moczopędne i na nadciśnienie czy alkohol.

Mit 3: Kawa uzależnia

Kofeina pobudza centralny układ nerwowy, z czasem ten wpływ może się nieco zmniejszać – w tym sensie można powiedzieć, że kawa uzależnia. Nie jest to jednak taka zależność, która jak alkohol czy narkotyki wpływa na funkcjonowanie społeczne, emocjonalne czy finansowe.

W wypadku uzależnienia od kawy objawy odstawienne, takie jak ból głowy, rozdrażnienie czy problemy z koncentracją, trwają nie dłużej niż 48 godzin. Większość specjalistów nie uważa przyzwyczajenia do kofeiny za uzależnienie.

Mit 4: Kawa wywołuje choroby

Badania dowodzą, że jedna filiżanka kawy dziennie nie ma negatywnego wpływu na zdrowie. Wiele przeprowadzonych na szeroką skalę badań nie znalazło powiązań między spożywaniem kawy a podwyższonym poziomem cholesterolu czy ryzykiem wystąpienia chorób serca.

Wyniki sprzeczne z powszechnym przekonaniem przyniosły badania Kaiser Permanente – osoby pijące od jednej do trzech filiżanek kawy dziennie są znacznie rzadziej hospitalizowane z powodu zaburzeń rytmu serca niż inni. Przegląd 13 badań, w których wzięło udział 20 tys. osób, nie stwierdził związku picia kawy z chorobami nowotworowymi.

Naukowcy zaznaczają jednak, że z powodu wspomnianej zmienności osobniczej kobiety w ciąży, dzieci, osoby starsze, z chorobami serca i wrzodami powinny skonsultować picie kawy ze swoim lekarzem.

Fakt 1: Kawa pobudza i ułatwia koncentrację

Po porannej kawie lepiej wypadamy w testach wymagających zapamiętywania nowych informacji – dowiedli Brytyjczycy, których badania ukazały się w magazynie „Physiology and Behavior”. Dotyczy to także osób starszych – 80-letnie kobiety, które piły kawę przez większość życia, osiągały lepsze wyniki w testach zdolności poznawczych.

Filiżanka espresso zwiększa także uwagę, zdolności psychomotoryczne i pamięć długoterminową – czytamy w „International Journal of Sports Medicine”. Kofeina nie powoduje, że przyspieszamy obroty, ale zapobiega zwolnieniu – wyjaśnia Michael Bonnet, profesor neurologii z Wright State University w Ohio. Dla żądnych wiedzy: za każdym razem, gdy komórka mózgowa się pobudza, produkuje jednocześnie związek chemiczny wysyłający sygnał do wyłączenia pobudzenia neuralnego. Kofeina zagłusza ten sygnał, nie pozwalając neuronom na sjestę, dzięki czemu łatwiej nam zachować przytomność umysłu.

Kawa rozjaśnia umysł trwale. Badania przeprowadzone wśród 1400 Finów i Szwedów wykazały, że trzy do pięciu filiżanek espresso dziennie pite regularnie przez 20 lat o 65 proc. zmniejsza ryzyko wystąpienia chorób demencyjnych, w tym Alzheimera.

Ciekawostka: kawa jest tak energetyczna, że można nią napędzać auta! Skonstruowany w 2011 r. przez brytyjskich amatorów motoryzacji rover SDI zasilany zużytymi fusami rozpędza się do 107 km/godz. A jak przyjemnie pachną jego spaliny!

Fakt 2: Kawa odchudza

Filiżanka kawy zawiera zaledwie 7 kalorii. Dodanie do niej mleka to dodatkowe 46 kalorii, a łyżeczki cukru – 23 kalorie. Co ważniejsze, kawa przyspiesza metabolizm – pół godziny po porannym espresso metabolizm spoczynkowy (liczba kalorii zużywanych podczas spokojnego siedzenia) wzrasta o 10 proc.

Kawa pomaga dbać o urodę, także wzmacniając zęby: garbniki zawarte w tym napoju zmniejszają ryzyko wystąpienia próchnicy – dowodzą badania „Sugars and Dental Caries” opublikowane w „American Journal of Clinical Nutrition”.

Średnia zawartość kofeiny w napojach i pożywieniu (w mg)

• filiżanka kawy Robusta – 330,
• filiżanka kawy Arabica – 180,
• filiżanka kawy mokka – 160,
• szklanka czarnej kawy – 100,
• filiżanka kawy rozpuszczalnej – 95,
• filiżanka espresso – 60,
• filiżanka kawy mrożonej – 60,
• szklanka herbaty – 55,
• gorzka czekolada (50 g) – 50,
• puszka coca-coli – 45.

Bibliografia:

Saito M. i in., Coffee consumption and cystatine – C based estimated glomerular filtration rates in healthy young adults: results of clinical trial; Journal of Nutrition and Metabolism, 2011

Johnson – Kozlow M. i in., Coffee consumption and cognitive function among older adults; Am J Epidemiol 2002 Nov 156(9)

Namboodiripad A. i in., Can coffee prevent caries? J Conserv Dent 2009, Jan – Mar 12(1)

Eskelinen M., Kivipelto M., Caffeine as a protective factor in dementia and Alzheimer’s disease;