Przejdź do treści

Margaryna czy masło na cholesterol? Skład margaryny

Tekst o wpływie masła i margaryny na cholesterol. Na zdjęciu: Serce kształt masła na patelni - HelloZdrowie
Margaryna czy masło na cholesterol? Skład margaryny Istock.com
Podoba Ci
się ten artykuł?

Masło czy margaryna? Co pozwoli lepiej obniżyć cholesterol? To pytanie zadaje sobie wiele osób. Poniżej spróbujemy znaleźć na nie odpowiedź – dla wielu może okazać się ona zaskakująca.

Margaryna – co to jest?

Margaryna to tańszy substytut masła. Jej historia sięga XIX wieku, kiedy to Napoleon III ogłosił konkurs na wyprodukowanie taniego tłuszczu, który mógłby zastąpić masło. W 1869 roku chemik Hippolyte Mège-Mouriès stworzył pierwszą formułę twardego tłuszczu na bazie łoju wołowego, która w XX wieku została udoskonalona.

Skład margaryny

Margaryna to emulsja stanowiąca połączenie tłuszczów (roślinnych lub zwierzęcych), mleka i wody. W jej składzie znajduje się zazwyczaj 80 – 90 proc. tłuszczu, jednak niektóre margaryny mają jedynie 45 proc. tłuszczu. W roli tłuszczu występują dziś zwykle oleje roślinne (sojowy, palmowy, rzepakowy, arachidowy). Dodatkowo, margaryna wzbogacana jest o witaminy A, E i D, znajdują się w niej także stabilizatory, emulgatory, aromaty, konserwanty, czy barwniki, a także niewielkie ilości tłuszczów trans.

Margaryna na cholesterol

Margaryna jako produkt, który zawiera częściowo utwardzone tłuszcze roślinne, sama w sobie nie ma działania obniżającego cholesterol.

– Przypisuje się jej to działanie dlatego, że gdy zamienimy spożycie masła zawierającego nasycone kwasy tłuszczowe na margarynę, która zawiera kwasy nienasycone, to w rezultacie w niewielkim stopniu może się to przyczynić do obniżania cholesterolu – tłumaczy dr Witold Pietkiewicz z Kliniki Kardiologii, Nadciśnienia Tętniczego i Chorób Wewnętrznych, II Wydziału Lekarskiego Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego.

Margaryna nie zawiera cholesterolu, jednak dużo wątpliwości budzą inne, zawarte w niej składniki. Chodzi tu o kwasy tłuszczowe trans, które – w przypadku margaryn roślinnych – są wytwarzane sztucznie poprzez uwodornienie. Jak dowodzą naukowcy, ich spożywanie w wysokiej ilości może prowadzić do podwyższenia poziomu cholesterolu całkowitego, „złego” cholesterolu LDL oraz obniżenia poziomu „dobrego” cholesterolu HDL. Najwięcej kwasów trans zawierają margaryny twarde.

Margaryna roślinna z dodatkiem steroli a cholesterol

Na rynku dostępne są też margaryny zawierające dodatkowo sterole roślinne (np. Benecol, Flora proAcitv), reklamowane jako pomocne przy obniżaniu poziomu cholesterolu.

Rzeczywiście odpowiednie spożywanie tych steroli ma w niewielkim stopniu działanie prozdrowotne. Trzeba jednak pamiętać, że ich zawartość w margarynie jest taka, że trzeba byłoby zjeść jej całe opakowanie, aby odniosło to pożądany skutek. Dlatego ja zalecam raczej jedzenie jogurtów z zawartością steroli (np. dancol), bo te nie zawierają takiej ilości tłuszczu – dodaje dr Pietkiewicz.

Kwasy omega-3 a cholesterol

Ciekawostką jest to, że w ostatnim czasie „karierę zdrowotną” zrobiły kwasy omega 3, czyli kwasy rybie – choć trzeba jasno powiedzieć, że żadne badania, w których stosowano metodę podwójnie ślepej próby z użyciem substancji neutralnej czyli placebo, nie potwierdziły wielu spodziewanych korzyści, które się im przypisuje.

– Oczywiście lepiej jest, gdy dieta zawiera tłuszcze roślinne czy rybie niż te pochodzenia zwierzęcego. Bo to, co wiemy na pewno, to to, że tłuszcze pochodzenia zwierzęcego podwyższają cholesterol i wykluczenie ich z diety spowoduje obniżenie jego poziomu – uważa specjalista.

Masło na cholesterol

Masło pomaga w budowie struktur komórkowych, pomaga też w funkcjonowaniu obwodowego układu nerwowego i mózgu oraz tkanki nerwowej. Jak się jednak okazuje, jest bogatym źródłem cholesterolu. Z reguły jedno opakowanie 100-gramowe zawiera 200–250 mg cholesterolu. Co więcej, zawarte w nim nasycone kwasy tłuszczowe powodują, że wzrasta poziom „złego” cholesterolu LDL.

Ważne jest jednak to, że nie musisz z niego całkowicie rezygnować, jeśli Twoja dieta jest urozmaicona i uwzględnia tłuszcze roślinne, np. w formie olejów, orzechów czy pestek. Masło zawiera też kwasy trans, które dostarczone zostają organizmowi w ilości 3 proc., dlatego nie są one  dla niego niebezpieczne.

Masło czy margaryna?

Nie ma jednoznacznej odpowiedzi na to pytanie. Jeżeli chcesz spożywać margarynę, koniecznie wybieraj miękką, wzbogaconą o sterole roślinne – może ona po dłuższym czasie pomóc osobom z problemem podwyższonego cholesterolu, przy czym lepiej sprawdzą się jednak np. jogurty ze sterolami. Zrezygnuj natomiast z twardej margaryny, która przeszła przez proces uwodornienia. Aby odróżnić ją od tej miękkiej, dokładnie czytaj etykiety. Jeśli masz problemy z cholesterolem, ale Twoja dieta jest urozmaicona, nie musisz w 100 proc. rezygnować z masła, choć raczej jest ono produkowane z myślą o osobach zdrowych.

Zobacz także

Podoba Ci się ten artykuł?

Powiązane tematy:

i
Treści zawarte w serwisie mają wyłącznie charakter informacyjny i nie stanowią porady lekarskiej. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem.
Podoba Ci
się ten artykuł?