Pieprz ziołowy – skład, do czego stosować, czym zastąpić. Przepis na domowy pieprz ziołowy

Pieprz ziołowy kojarzy się najczęściej z aromatycznym dodatkiem do potraw na bazie pieprzu. Zaskoczyć może nas fakt, że pod tą nazwą kryje się mieszanka różnych przypraw o orientalnym smaku, w której skład wcale nie wchodzi pieprz! Z czego powstaje pieprz ziołowy i jakie wykazuje on właściwości zdrowotne?

Czym jest pieprz ziołowy?

Pieprz ziołowy to mieszanka kilku przypraw chętnie wykorzystywanych w polskiej kuchni. Choć w rzeczywistości nie zawiera samego pieprzu, jest nazywany tym określeniem ze względu na ostry, charakterystyczny smak. Pod kątem aromatu przypomina jednak bardziej curry niż popularny czarny pieprz lub jego mniej powszechnie wykorzystywane wersje – pieprz biały i czerwony.

Rozpowszechnienie stosowania pieprzu ziołowego w rodzimej kuchni nastąpiło w wyniku niedoboru tradycyjnego pieprzu na sklepowych półkach. Przy wykorzystaniu opisywanej mieszanki o pikantnym smaku próbowano zastępować tę szeroko wykorzystywaną w tradycyjnych potrawach przyprawę o ograniczonej dostępności. Właśnie stąd wzięła się (obecnie nieco myląca) nazwa produktu.

Skład pieprzu ziołowego

Składniki, które wchodzą w skład mieszanki nazywanej pieprzem ziołowym to:

• kolendra,
• gorczyca,
• kminek,
• majeranek,
• papryka ostra,
• czosnek.

Dodatkowo w mieszance mogą znaleźć się również przyprawy, takie jak ziele angielskie, tymianek i suszony korzeń chrzanu. Skład może znacząco się różnić w zależności od producenta odpowiadającego za jej wytwarzanie. Składniki pieprzu ziołowego łączone są w różnych proporcjach, w zależności od pożądanego smaku i aromatu.

Właściwości zdrowotne pieprzu ziołowego

Zioła i inne naturalne przyprawy stanowią bogactwo naturalnych substancji aktywnych biologicznie. Z zawartości tych związków wynikają ich właściwości prozdrowotne, które mogą opierać się zarówno na zapobieganiu, jak i wspomaganiu procesu leczenia niektórych chorób.

Przyprawom wchodzącym w skład pieprzu ziołowego przypisuje się wiele korzyści zdrowotnych:

• kolendra – bogata w antyoksydanty, które zapobiegają uszkodzeniom komórek i pomagają w zwalczaniu stanu zapalnego w organizmie;
• gorczyca – może przyczyniać się do poprawy pracy układu krążenia;
• kminek – wspomaga trawienie dzięki zwiększaniu aktywności enzymów trawiennych oraz zwiększaniu wydzielania żółci potrzebnej do rozkładu tłuszczów;
• majeranek – podobnie jak kolendra dostarcza dużej dawki antyoksydantów ochraniających komórki przed uszkodzeniami;
• papryka ostra – zawiera działającą przeciwzapalnie kapsaicynę;
• czosnek – jego spożycie może przyczyniać się do obniżania ciśnienia tętniczego krwi oraz zmniejszać stężenie cholesterolu LDL we krwi (tzw. złego cholesterolu).

Włączanie przypraw takich jak pieprz ziołowy do codziennego jadłospisu jest doskonałym sposobem na zwiększenie ilości spożywanych substancji biologicznie czynnych o korzystnych właściwościach.

Z wykorzystywaniem tej mieszanki powinny jednak uważać osoby cierpiące na schorzenia przewodu pokarmowego. Z reguły zaleca się im ograniczanie spożycia ostrych przypraw, ponieważ mogą one zwiększać produkcję soków trawiennych działających drażniąco na objęte stanem chorobowym narządy trawienne, przede wszystkim żołądek.

Przepis na domowy pieprz ziołowy

Dostępny w sklepach pieprz ziołowy możemy zastąpić domową mieszanką przypraw. Jak zrobić pieprz ziołowy samemu? Przygotowanie go jest bardzo łatwe i nie powinno przynieść większych trudności. Wystarczy zadbać o dobór odpowiednich ilości poszczególnych składników i zmielić przyprawy przy użyciu młynka do kawy, blendera lub moździerza.

Do zrobienia pieprzu ziołowego możesz wykorzystać proporcje zamieszczone poniżej:

• 20 gramów kolendry,
• 20 gramów gorczycy,
• 10 gramów majeranku,
• 10 gramów kminku,
• 10 gramów ostrej papryki,
• 10 gramów suszonego czosnku.

Po zmieleniu przyprawę najlepiej przechowywać w szczelnie zamykanym pojemniku.

Do czego wykorzystać pieprz ziołowy?

Pieprz ziołowy jest składnikiem wykorzystywanym często do przyprawiania mięs, np. pieczeni czy kotletów mielonych. Stosuje się go również do produkcji kiełbas. Chętnie dodawany jest także do wielu tradycyjnych polskich zup przygotowywanych na bazie nasion roślin strączkowych, np. grochówki czy zupy fasolowej. Stanowi również popularną przyprawę dodawaną do dań z kapusty kiszonej, w tym kapuśniaku i bigosu.

Mieszanka sprawdzi się również jako aromatyczny składnik wzmacniający smak wielu potraw wegetariańskich, np. burgerów czy gulaszów warzywnych.

Pieprz ziołowy może mieć zastosowanie również w przepisach na przystawki takie jak:

• ogórki z pieprzem ziołowym (np. w postaci sałatki lub ogórków konserwowych w zalewie z tą mieszanką przypraw),
• śledzie z pieprzem ziołowym,
• cukinia w plastrach pieczona lub grillowana z pieprzem ziołowym.

Źródło:

1. Kozak M., Sobczak P., Żukiewicz-Sobczak W. (2016) Właściwości prozdrowotne wybranych roślin zielarskich, Health Problems of Civilization, 10, 2: 64-70.