Choroby autoimmunologiczne – winna sól?

Do tej pory winą za choroby autoimmunologiczne – m.in. reumatoidalne zapalenie stawów czy stwardnienie rozsiane – obarczano głównie geny. Teraz okazuje się, że do pojawienia się tych ciężkich i wciąż tajemniczych chorób może przyczyniać się… sól.

Wygląda na to, że dzięki naukowcom z Yale School of Medicine z New Haven (Connecticut) w USA jesteśmy bliżej odpowiedzi na pytanie, skąd biorą się choroby autoimmunologiczne. Trzy nowe badania wykazały, że głównym podejrzanym o wywoływanie nie tylko reumatoidalnego zapalenia stawów, ale także m.in. zapalenia tarczycy Hashimoto, łuszczycy czy zesztywniającego zapalenia stawów kręgosłupa jest właśnie sól.

Naukowcy znaleźli winnego – jak to bywa w przypadku najlepszych odkryć – przypadkiem. Zainteresował ich pewien fakt: u osób jadających regularnie w fast foodach znaleziono więcej komórek w stanie zapalnym niż u innych. Badacze zaordynowali myszom dietę podobną do tej w fast foodach: zaczęli karmić je obficie solonym pożywieniem. Wynik był zaskakujący. U gryzoni „na słonej diecie” rozwinęła się ciężka postać stwardnienia rozsianego – jednej z chorób autoimmunologicznych.

Mechanizm działania soli wygląda w uproszczeniu następująco: sól może pobudzać enzymy, które stymulują układ odpornościowy i wywołują w organizmie „reakcję autoimmunologiczną”. Czyli prowokują organizm do wytwarzania komórek odpornościowych, niszczących zdrowe tkanki. Badanie zespołu Yale School of Medicine jest jednym z trzech o podobnej tematyce i podobnych wnioskach, opublikowanych w marcowym wydaniu czasopisma naukowego „Nature”.

Czy to odkrycie przełom i wielka szansa dla osób, którym choroby autoimmunologiczne znacznie obniżają komfort życia? Jak zastrzega dr David Hafler, szef zespołu badaczy z Yale School of Medicine, sól to nie wszystko. „Jest jeszcze wiele innych czynników, które mogą wywoływać choroby autoimmunologiczne, np. specyficzne kombinacje genów oraz wpływ środowiska”. Jak dodaje dr Hafler, nie wiadomo też, ile soli potrzeba, by wywołać podobnie gwałtowną reakcję organizmu. Naukowcy już teraz zapowiadają badania, które mają określić, czy dieta o niskiej zawartości soli pomoże wyleczyć reumatoidalne zapalenie stawów czy stwardnienie rozsiane. Jak mówi dr Hafler, „takich badań jeszcze nie ma, lecz gdybym był chory na chorobę autoimmunologiczną, dietę ubogą w sól zastosowałbym natychmiast”.