Cynk – jakie ma właściwości? W jakich produktach go znajdziemy?

Cynk działa dobrze na włosy, skórę i paznokcie. Ale rola cynku jest nie do przecenienia także w obronie przed drobnoustrojami! Poznaj moc tego wszechstronnego pierwiastka.

Ma liczne zalety i ważne zadania w organizmie. Odpowiada nie tylko za piękne włosy, skórę i paznokcie, ale także za prawidłowy podział komórek – dlatego ważny jest dla kobiet w ciąży, niezbędny dzieciom i młodzieży do rozwoju i wzrostu. Co ciekawe, wpływa na odczuwanie smaków i zapachów. Jest przeciwutleniaczem – wymiata wolne rodniki z organizmu. Poprawia pamięć i dobrze oddziałuje na cały układ nerwowy. A to zaledwie część jego możliwości.

Cynk a odporność

Cynk wspiera niespecyficzną odpowiedź immunologiczną organizmu, zwłaszcza działanie neutrofili (należą do białych krwinek) oraz komórek NK (Natural Killers). Jest to pierwsza linia obrony organizmu przy zetknięciu z patogenem, ma ona charakter ogólny – nie jest nakierowana na konkretnego intruza. Dlatego spadek zawartości cynku w organizmie wiąże się ze zmniejszeniem odporności i, co za tym idzie, wzrostem podatności na infekcje. Cynk ma także właściwości antywirusowe. Znacząco skraca czas trwania przeziębienia, co udowodnili m.in. naukowcy z indyjskiego Institute of Medical Education. Osoby, którym podawano cynk przez pierwszych siedem dni choroby, miały objawy krócej (i były one lżejsze) niż ci, którym podawano placebo. Ci sami badacze twierdzą, że cynk zażywany w ciągu pierwszej doby od wystąpienia objawów przeziębienia trzykrotnie zmniejsza czas trwania infekcji!

Cynk a choroby tarczycy

Według badań opublikowanych w „Clinical Nutrition” cynk odgrywa istotną rolę w prawidłowym funkcjonowaniu tarczycy. Niedobory mogą powodować jej niedoczynność. Cynk jest niezbędny do przekształcenia nieaktywnego hormonu T4 w aktywny hormon T3. Grupa irańskich naukowców wskazała, że pierwiastek ten poprawia funkcjonowanie tarczycy u kobiet otyłych, z nadwagą i niedoczynnością tego narządu. Warto więc suplementować cynk, ale z głową. Przesada w suplementacji może doprowadzić do nadczynności tarczycy, a także – jak wykazali amerykańscy naukowcy z University of Pennsylvania – zmniejszyć poziom żelaza w surowicy krwi.

Cynk a męskie libido

Polscy naukowcy z Wrocławia Zygmunt Zdrojewicz i Aneta Wiśniewska w pracy „Rola cynku w seksualności mężczyzn” postawili tezę, że cynk jest jednym z najważniejszych czynników wpływających na męską seksualność. – Uczestniczy praktycznie we wszystkich procesach płciowych, począwszy od metabolizmu hormonów, przez formowanie nasienia, a skończywszy na regulacji żywotności plemników – twierdzą badacze. – Niedobory tego pierwiastka charakteryzują się zmniejszonym poziomem testosteronu i ilości nasienia. Zbyt niski poziom cynku może powodować hipogonadyzm, zaburzenia potencji, zmniejszoną żywotność plemników, a nawet bezpłodność – ostrzegają, powołując się na badania chińskich, niemieckich, amerykańskich i polskich specjalistów. Ale ostrożnie – istnieją podejrzenia, że nadmierne spożywanie tego pierwiastka może zapoczątkowywać procesy nowotworowe.

Cynk a depresja

Pojawiają się coraz liczniejsze badania wskazujące na związek między poziomem cynku a depresją. Grupa polskich naukowców z Zakładu Zaburzeń Afektywnych Katedry Psychiatrii UJ CM oraz Instytutu Farmakologii Polskiej Akademii Nauk przeprowadziła badanie obejmujące pacjentów z jednobiegunową depresją nawracającą. Wykazano, że w fazie depresji stężenie cynku w surowicy było u pacjentów istotnie niższe niż w grupie kontrolnej osób zdrowych. Natomiast w fazie remisji było porównywalne do poziomu u osób zdrowych.

Na razie jednak cynk nie zastąpi leków przeciwdepresyjnych, prędzej może wspierać ich działanie. Poza tym jego wpływ na pacjentów chorych na depresję wymaga dalszych badań.

Ile cynku nam potrzeba i gdzie go szukać?

Według zaleceń prof. Mirosława Jarosza z Instytutu Żywności i Żywienia oraz Barbary Bułhak-Jachymczyk, autorów książki „Normy żywienia człowieka. Podstawy prewencji otyłości i chorób zakaźnych”, aby zaspokoić zapotrzebowanie na cynk, każdego dnia kobiety powinny przyjmować 6,8 mg tego pierwiastka, a mężczyźni 9,4 mg. Najwięcej cynku mają: wątróbka cielęca i wieprzowa, owoce morza, ostrygi, pestki dyni, kakao i gorzka czekolada, tłusty ser ementaler, salami, chleb razowy, płatki owsiane i migdały. Cynk występuje również jako suplement diety i można go kupić w aptece pod postacią tabletek do połknięcia lub pastylek do ssania instant, które rozpuszczają się w jamie ustnej. Dobrze jest wybierać cytrynian cynku, gdyż jest to jedna z najlepiej przyswajalnych form pierwiastka i charakteryzuje się wysoką biodostępnością. Pamiętajmy przy tym, że na temat dawki i potrzeby suplementacji zawsze warto skonsultować się wcześniej z lekarzem.

Cynk – znajdziesz go w kapsułkach WIMIN