Sukraloza – co to jest, szkodliwość. Ile sukralozy można bezpiecznie spożywać?

Sukraloza (podobnie jak inne substancje słodzące, takie jak aspartam czy stewia) pełni funkcję związaną ze zmniejszaniem udziału cukrów w diecie – bez rezygnacji ze spożywania lubianych produktów o słodkim smaku. Co wiadomo o szkodliwości sukralozy i czy możemy wykorzystywać ją w naszej diecie bez negatywnych efektów zdrowotnych?

Co to jest sukraloza?

Sukraloza jest substancją słodzącą stanowiącą alternatywę dla cukru. Wytwarza się ją w procesie chlorowania sacharozy (czyli głównego składnika tradycyjnego cukru buraczanego oraz trzcinowego). Po zastosowaniu modyfikacji chemicznych związek prawie całkowicie traci zdolność do bycia wchłanianym w przewodzie pokarmowym człowieka, dlatego nie dostarcza kilokalorii ani nie podnosi stężenia glukozy we krwi.

Intensywność słodkiego smaku sukralozy określa się jako 500 lub nawet 600-krotnie większą w porównaniu do „zwykłego” cukru. Z tego powodu w produktach stosuje się ją w bardzo niewielkich ilościach. Jako dodatek do żywności na opakowaniach produktów sukralozę oznacza się symbolem E955.

Zastosowanie sukralozy

Sukraloza jest substancją słodzącą o bardzo szerokim zastosowaniu. W przemyśle spożywczym dodaje się ją do produktów, takich jak:

• przetwory owocowe i warzywne,
• produkty mleczne,
• słodycze i desery,
• płatki śniadaniowe,
• gotowe zupy i sosy,
• napoje bezalkoholowe i alkoholowe,
• gumy do żucia,
• suplementy diety.

Sukralozę można również kupić w postaci proszku, granulek czy tabletek i samodzielnie dodawać np. do herbaty, czy kawy. Przewaga tej substancji nad innymi słodzikami (np. aspartamem i acesulfamem K) polega na „czystszym” smaku słodkim, niepozostawiającym wrażenia goryczy po spożyciu. Sukraloza zachowuje stabilność w warunkach podgrzewania, dlatego można poddawać ją obróbce termicznej, dodając do gotowanych potraw lub wypiekanych ciast.

Właściwości zdrowotne sukralozy

Sukraloza jest substancją słodzącą, która nie dostarcza cukrów ani kilokalorii do organizmu. Ma indeks glikemiczny równy 0, a jej spożycie nie powoduje wzrostu poziomu glukozy we krwi. Z tego względu poleca się ją jako alternatywę cukru dla diabetyków (zarówno osób z cukrzycą typu I, jak i II). Sukraloza jest również jednym ze słodzików, które wybierają osoby stosujące dietę ketogeniczną.

Sukraloza i inne słodziki – czy są szkodliwe?

Na ten moment wydaje się, że szkodliwość sukralozy (przy założeniu umiarkowanego spożycia) polega głównie na utrudnianiu odzwyczajania się od słodkiego smaku oraz (jak wykazano niektórych badaniach) na stymulacji apetytu.

Regularne używanie słodzików może powodować, że nasz próg odczuwania satysfakcji z jedzenia słodkich potraw podnosi się, a więc chcemy spożywać więcej produktów o coraz silniej słodkim smaku. Przez to utrzymywanie diety opartej na zdrowych, nieprzetworzonych produktach staje się znacznie trudniejsze.

Czy sukraloza może korzystnie wpływać na zdrowie?

Choć trudno mówić o korzyściach zdrowotnych, płynących bezpośrednio ze spożywania samej substancji słodzącej to uznaje się obecnie, że zamiana cukru na sukralozę (lub inne słodziki, np. ksylitol, sorbitol, erytrol) może dawać pozytywny efekt. Po przeanalizowaniu dostępnych danych Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności zatwierdził dwa oświadczenia zdrowotne związane z korzystnymi skutkami takiej wymiany w jedzeniu i napojach. Dotyczyły one:

• utrzymania stopnia mineralizacji zębów,
• zmniejszenia po posiłkowej odpowiedzi glikemicznej (ważnej przede wszystkim z punktu widzenia zdrowia diabetyków).

Ile sukralozy można bezpiecznie spożywać?

Sukraloza jest substancją, której bezpieczeństwo stosowania zostało wielokrotnie przebadane. Naukowcy uznali za niegroźne dla zdrowia osoby dorosłej utrzymywanie dziennego spożycia sukralozy na poziomie 0-15 mg na kilogram masy ciała. Odpowiada w przybliżeniu spożywaniu około 12 szklanek napoju słodzonego tą substancją (przy założeniu braku innych źródeł sukralozy w diecie).

Dostępność i cena sukralozy

Sukralozę możemy kupić w sklepach internetowych i niektórych sklepach ze zdrową żywnością. Przy wyborze słodzika warto sprawdzić, czy w składzie nie zawiera on innych, dodatkowych substancji, które podnoszą poziom glukozy we krwi.

Cena czystej sukralozy to zwykle 50-70 złotych za 100 gramów produktu. Taka ilość odpowiada około 60 kilogramom cukru.

Częstym problemem przy wykorzystywaniu czystej sukralozy są trudności w dawkowaniu. Dla przykładu zastąpienie jednej łyżeczki cukru wymagałoby precyzyjnego odmierzenia ilości 500-krotnie mniejszej, co często nie jest możliwe do zrealizowania w warunkach domowych.

Źródła:

1. Food Additives (2019) Sucralose, dostęp z: https://webgate.ec.europa.eu/foods_system/main/?sector=FAD&auth=SANCAS&event=substance.view&identifier=317.
2. European Commision (2022) EU Register of Nutrition and Health Claims, dostęp z: https://ec.europa.eu/food/safety/labelling_nutrition/claims/register/public/?event=search.
3. National Health Service (2019) The truth about sweeteners, dostęp z: https://www.nhs.uk/live-well/eat-well/food-types/are-sweeteners-safe/.
4. International Food Information Council (2022) What is Sucralose?, dostęp z: https://foodinsight.org/everything-you-need-to-know-about-sucralose/.