Dziurawiec zwyczajny – właściwości, zastosowanie, przeciwwskazania

Dziurawiec jest jedną z najpopularniejszych bylin o wszechstronnych właściwościach. Można go spotkać na łąkach, w lasach i w zaroślach. Spotykany jest na całym obszarze Polski.

Dziurawiec – podstawowe informacje

Dziurawiec zwyczajny – Hypericum perforatum – jest to gatunek roślin należący do dziurawcowatych. Europa, Azja Zachodnia i południowa Afryka to jego naturalne środowisko. Do Ameryki Południowej i Północnej, Australii, Nowej Zelandii, Japonii został sprowadzony.

Łodyga dziurawca jest prosta i wzniesiona. Liście ułożone są naprzeciwlegle i mają ok.3 cm długości. W prześwitujących kropkach liści znajdują się zbiorniki olejków eterycznych. Kwiaty mają średnice ok. 3 cm i są zebrane w gęste baldachogrono. Mają kolor żółty. Owoc to wielonasienna torebka pokryta gruczołami, a nasiona są czarne i drobno kropkowane.

Dziurawiec jest rośliną lubiącą zarośla, murawy, dąbrowy. Jej okres kwitnienia przypada od czerwca do sierpnia. Według dawnych wierzeń jej czas kwitnienia to dzień św. Jana, dlatego też jej druga nazwa to ziele świętojańskie.

Starożytni Grekowie wierzyli w mistyczne działanie tej rośliny i stawiali ją nad obrazkami, posągami, aby odpędzić od nich złe duchy.

Dziurawiec – skład

W tej bylinie zawartych jest wiele substancji aktywnych, które to właśnie wykazują zdrowotne właściwości lecznicze.

Do takich substancji zaliczyć można:

• hyperycynę – czerwony barwnik
• flawonoidy – silne przeciwutleniacze – w tym flawonole, flawony, glikozydy i biflawonoidy
• hyperozyd
• rutynę
• kwercetynę
• garbnik
• hyperforynę
• kwasy fenolowe
• olejki eteryczne
• karotenoidy
• cholinę
• pektyny
• żywice
• sole mineralne
• witaminę A i C
• kwasy – laurynowy, palmitynowy, nikotynowy, stearynowy.

Dziurawiec – właściwości

Jedną z najważniejszych funkcji dziurawca jest działanie antybakteryjne, antyseptyczne i ściągające. Dzięki temu wspaniale spisuje się przy podrażnieniach skóry. Napar z tej byliny można z powodzeniem stosować przy trądziku, wrzodach. Hyperycyna ma właściwości fotouczulające co zostało też wykorzystane przy produkcji kosmetyków przeznaczonych do leczenia bielactwa oraz samoopalaczy.

Dziurawiec wpływa również korzystnie na nasz układ nerwowy i jest świetny we wspomaganiu leczenia stanów depresyjnych. W tym momencie znowu wykazuje się hyperycyna, która hamuje rozkładanie serotoniny. W leczeniu depresji o łagodnym nasileniu polecany jest jednak wyciąg z tej rośliny. Dziurawiec bardzo często polecany jest kobietom będącym w okresie menopauzy. Warto go zastosować w przypadku leczenia migrenowych napadów bólu głowy.

Ziele świętojańskie wykazuje również właściwości rozkurczające mięśnie gładkie układu pokarmowego. Dzięki niemu pozbędziemy się natrętnych bólów brzucha. Do tego dziurawiec jest w stanie załagodzić niestrawność żołądka. Jego działanie żółciopędne wykorzystywane jest przy takich schorzeniach, jak stany zapalne żołądka i jelit, w chorobie wrzodowej żołądka i dwunastnicy, przy zaburzeniach gruczołów wydzielania wewnętrznego, schorzeniach wątroby i dróg żółciowych.

Dziurawiec polecany jest w szczególności zimą do przemywania, ponieważ doskonale goi odmrożenia i działa ściągająco.

Dziurawiec – przeciwwskazania

Hipercyna zawarta w dziurawcu zwiększa poziom wrażliwości na światło słoneczne. Warto na nią uważać latem, ponieważ w bardzo łatwy sposób można doznać poparzenia słonecznego.

Notuje się również, że dziurawiec może obniżać skuteczność przyjmowanych leków. Trzeba z niego zrezygnować, jeżeli jesteśmy poddawani chemioterapii lub stosujemy kurację interferonem. Do tego przy przy leczeniu indynawirem zakażenia wirusem HIV, przy terapii antykoagulantami i przy antykoncepcji hormonalnej nie powinno również użytkować się tej byliny.

Dziurawiec nie może być również stosowany przy znacznych uszkodzeniach wątroby i wysokiej gorączce. Stosując inne leki depresyjne również musimy pamiętać o odstawieniu dziurawca, ponieważ istnieje ryzyko wystąpienia zespołu serotoninowego.