Wapń i witamina D to duet, który jest najważniejszy dla kości. Kwasy omega-3, białko i witamina C to trio ważne dla stawów. Oto produkty, z których skomponujecie idealne zestawy na kości i stawy!
Wapń i witamina D
Kości to prawdziwy magazyn wapnia. Gdy dostarczasz go za mało, organizm na bieżące potrzeby pobiera wapń z zapasów. A nieuzupełniany magazyn to większa podatność na złamania, u kobiet wstęp do osteoporozy w wieku dojrzałym, a u młodszych do próchnicy i krzywicy. Wapń potrzebny jest, by tkanka kostna była mocna i zdrowa, a witamina D sprawia, że wapń się lepiej wchłania. Niestety, badania wskazują, że ponad 90 proc. Polaków ma niedobory witaminy D. Nasza skóra syntetyzuje ją pod wpływem promieni słonecznych, ale by to działało, jak trzeba, codziennie przez 10‒15 minut należy wystawiać na słońce odsłonięte i nieposmarowane kremem z filtrem prawie 20 proc. ciała (czyli np. twarz, całe ręce i część nóg lub pleców). Jesienią i zimą wystawianie się do słońca może być trudne do wykonania. Trzeba wtedy zdać się na polecone przez lekarza suplementy lub leki i odpowiednią dietę. Zapotrzebowanie na wapń zależy od wieku i płci, można przyjąć, że u dorosłych średnio jest to 1000 mg na dobę. A na witaminę D ‒ 800‒2000 IU (jednostek międzynarodowych) przez cały rok, jeśli nie przebywa się odpowiednio długo na słońcu. Dla zdrowia stawów zaś przydają się: kwasy omega-3, bo działają przeciwzapalnie, witamina C, która pomaga w produkcji kolagenu oraz białko ‒ niezbędne w budowie chrząstek.
Dla zdrowych kości i stawów sporo można zdziałać dietą. Co powinno regularnie lądować na talerzu?
Ryby morskie i owoce morza
Tłuste ryby z zimnych mórz mają witaminę D, dużo wapnia i fosforu ‒ ważnego dla kości ‒ oraz łatwo przyswajalne białko i wielonienasycone kwasy tłuszczowe omega-3, które mobilizują organizm do walki ze stanami zapalnymi i poprawiają ruchomość stawów. Oprócz łososia i tuńczyka warto jeść też sardynki (mogą być z puszki). Te małe rybki mają zaskakująco dużo witaminy D i wapnia. Idealne będą jako składnik sałatek. Owoce morza pełne są omega-3 i białka, mogą jednak ‒ podobnie jak mięso i inne wysokobiałkowe produkty ‒ zakwaszać organizm, a tego stawy nie lubią. Jeśli masz podwyższony poziom kwasu moczowego we krwi, to skonsultuj się z lekarzem lub dietetykiem, by dobrał ci odpowiednią niskopurynową dietę.
Warzywa i owoce
Świetne źródło antyoksydantów (witaminy A, witaminy C, witaminy E, beta-karotenu, cynku i selenu), które neutralizują wolne rodniki i zmniejszają procesy zapalne. Witamina C dodatkowo wspomaga produkcję kolagenu, ważnego składnika chrząstek i tkanki łącznej. Ogórki, por, brokuły, marchew, buraki, rzodkiewki, sałata, kapusta pekińska, seler, fasolka szparagowa, kiełki ‒ to sprzymierzeńcy. A z owoców wybieraj: żurawinę, owoce dzikiej róży, winogrona, truskawki, jagody ‒ ze względu na witaminę C i flawonoidy. Przydadzą się też cebula i czosnek ‒ zawierają związki siarki łagodzące stany zapalne stawów. Niektóre strączki i soja są niewskazane przy nadmiarze kwasu moczowego we krwi.
Jajka
Jajko poza tym, że jako jedyny produkt spożywczy zawiera wszystkie aminokwasy egzogenne ‒ czyli te, których nasz organizm nie wytwarza i musi dostać z jedzeniem ‒ ma najbardziej wartościowe białko i wszystkie witaminy oprócz witaminy C, w tym ważną dla kości witaminę D.
Nabiał (sery, jogurty, mleko)
Kubek jogurtu, szklanka mleka, duży plaster sera żółtego, opakowanie twarożku ‒ do wyboru do koloru. Wszystkie te produkty zawierają cenne dla stawów białko, a dla kości wapń. 100 proc. dziennego zapotrzebowania na wapń zapewni ok. 1 l mleka, kefiru, jogurtu maślanki, 125 g żółtego sera, 1,4 kg twarogu. Najwięcej wapnia jest w żółtym serze (ale też żółty ser najbardziej z całego nabiałowego teamu zakwasza organizm).
Oliwy i oleje
Oliwa z oliwek i olej lniany oprócz nienasyconych kwasów tłuszczowych o działaniu przeciwzapalnym zawierają antyoksydanty ‒ witaminy A i E. Oraz witaminę D, która ułatwia wchłanianie wapnia.
Zielona herbata
Jest źródłem antyoksydantów i działa przeciwzapalnie.
Woda
2‒2,5 l wody dziennie to odpowiednia dawka, by mieć zdrowe stawy. Woda wypłukuje z organizmu szkodliwe substancje, m.in. kwas moczowy, którego nadmiar lubi odkładać się w stawach (i prowadzić do stanów zapalnych, dny moczanowej). Poza tym odwodnione stawy są bardziej podatne na rozmaite kontuzje.
Zobacz także
Poleć artykuł koleżankom
Podoba Ci się ten artykuł?
Powiązane tematy:
Polecamy
Mikołaj Choroszyński: Cukier to substancja, która w nadmiarze jest dla nas toksyczna, uszkadza wszystko na swojej drodze
Piotr Ciemny: Zbieranie chwastów kojarzy się ze starszym panem w kaloszach, w obdartej koszuli. Ja do tego obrazka ludziom nie pasowałem
„Rośliny są największą apteką świata. Każda z nich, a szacuje się, że obecnie mamy nazwanych i opisanych około 450 000 gatunków, może mieć potencjał leczniczy” – mówi Ruta Kowalska
