Cukier brązowy to nie zawsze cukier trzcinowy. Jakie są różnice?

Brązowy cukier powszechnie uznawany jest za zdrowszy zamiennik cukru białego. Należy jednak zwrócić uwagę, czy mamy do czynienia z cukrem wyłącznie barwionym, czy trzcinowym brązowym. Cukier pozyskiwany z trzciny, który przez setki lat uznawany był za produkt luksusowy w Europie, wykazuje nieco inne właściwości niż jego biały odpowiednik. Czy można uznać go za zdrowy słodzik? 

Cukier brązowy a cukier trzcinowy 

Cukier brązowy to rodzaj słodzika, który poza charakterystycznym smakiem cechuje jeszcze ciemniejsza, karmelowa barwa. Wybierając go z półki sklepowej, najczęściej zakładamy, że kupujemy cukier trzcinowy, czyli produkt wytwarzany z trzciny cukrowej lub drzew palmowych. Jak się jednak okazuje, cukier brązowy z trzcinowym ma często niewiele wspólnego. Produkt ten, to na ogół cukier biały pozyskiwany z buraka cukrowego, który jest barwiony karmelem. 

Warto zatem dokładnie czytać etykiety, tak by nie nabrać się na chwyt marketingowy. Cukier brązowy poza delikatnym, najczęściej niemal niewyczuwalnym smakiem karmelu, nie różni się właściwościami od białego cukru buraczanego. 

Właściwości cukru brązowego trzcinowego i ilość kcal 

Cukier trzcinowy to produkt, który cechuje się złotym lub brązowym kolorem, a także karmelowym smakiem i aromatem. Jest on szczególnie polecany do dań i napojów, w których poza rolą słodziwa ma także zmienić walory smakowe. Cukier brązowy ma zbliżoną wartość kaloryczną do cukru białego – wynosi ona około 400 kcal w 100 gramach produktu. Niektóre źródła wskazują zaś na wartość 375 kcal, inne na 399 kcal – każdorazowo jest to jednak około 10 kcal mniej od cukru białego.  

Od najbardziej popularnego słodzika odróżnia go ponadto to, że poza sacharozą znajdziemy w nim także składniki odżywcze, których na próżno szukać w białym cukrze. Warto jednak podkreślić, że mowa tu o ilościach śladowych pierwiastków i witamin, a dodatkowo na ich ilość wpływa też jakość danego produktu. W cukrze brązowym trzcinowym znaleźć można m.in.: 

• potas, 
• żelazo, 
• wapń, 
• miedź, 
• magnez, 
• witaminy z grupy B, w tym B1, B2, B3, 
• witaminę C, 
• witaminę E. 

Rodzaje cukru brązowego trzcinowego  

Na rynku jest kilka dostępnych rodzajów cukru trzcinowego. Podstawowy podział obejmuje wersję: 

• rafinowaną, 
• nierafinowaną. 

Cukier trzcinowy rafinowany jest poddany rafinacji, czyli oczyszczaniu, w wyniku którego traci on wszystkie wartości odżywcze. Może występować w ciemnej, jak i jasnej, niemal białej barwie. Cukier nierafinowany to cukier brązowy, który nie jest poddawany oczyszczaniu, a tym samym znajdziesz w nim składniki mineralne i witaminy, charakterystyczne dla tego rodzaju słodzika.  

Czy cukier brązowy jest zdrowszy od białego? 

Przede wszystkim warto podkreślić, że spożycie cukru nie jest zalecane w codziennej diecie, niezależnie, z czego jest pozyskiwany. Cukier brązowy, a biały – który z nich jest lepszy? Jeżeli porównamy cukier brązowy, ale jedynie zabarwiany, z którym często spotykamy na się rynku, wówczas jego właściwości są niemal identyczne, jak w przypadku białego. 

Jeśli jednak dokonamy porównania cukru brązowego trzcinowego i białego, wówczas cukier trzcinowy okazuje się nieco lepszym wyborem. Na jego korzyść przemawiają zawarte w nim składniki mineralne i witaminy (mimo że są to ilości śladowe), a także fakt, że jest on wolniej trawiony, a tym samym wolniej uwalnia energię, przez co może być lepszym wyborem dla diabetyków.  

Bibliografia: 

1. Hirpara P., Thakare N., Kele VD., Patel D., Jaggery: a natural sweetener, Journal of Pharmacognosy and Phytochemistry 2020, 9(5). 
2. Hryszko K., Szajner P., Sytuacja na światowym rynku cukru i jej wpływ na możliwości uprawy buraków cukrowych w Polsce, Warszawa 2013.  
3. Salamon A., Piecyk M., Napiórkowski M., Kowalska H., Characteristics of the properties of cane sugar and the assessment of its availability of the lokal market of Warsaw, Postępy techniki przetwórstwa spożywczego 2021, 1.