Akcja bez glutenu: mąka jaglana

Z kaszy jaglanej można przygotować niemal wszystko ‒ od słodkiej jaglanki na śniadanie po wytrawne pasztety. A jeśli mamy pod ręką mąkę jaglaną, lista zdrowych i kreatywnych potraw się wydłuża.

Kasza jaglana to inaczej proso, rodzaj roślinny jednorocznej. Jagła, bo tak można ją też nazywać, przywędrowała do Europy z Chin. Tam obok ryżu, soi, pszenicy i żyta występuje w tak zwanej świętej piątce chińskich zbóż. Ciekawostką jest, że to jedno z najstarszych zbóż, a jego historia sięga okresu neolitu.

Jagła bogata w krzem dba o zdrowy rozwój paznokci i włosów. Dostarcza również dużych ilości witaminy E opóźniającej starzenie się organizmu, witaminy B i lecytyny, które poprawiają koncentrację i pamięć. Kasza jaglana polecana jest przy anemii, bo jest bogata w żelazo. Jest także źródłem sodu, potasu, wapnia oraz zawiera magnez, jod i brom.

Coraz częściej mówi się o skutkach zakwaszania organizmu, a jagła jest zasadotwórcza. Działa alkalizująco, przywracając naturalną równowagę kwasowo-zasadową w organizmie. Oczyszcza go, zwalcza szkodliwe wolne rodniki i grzyby. Jagła jest lekkostrawna, pożywniejsza od ryżu, nie uczula jak kukurydza i jest o wiele tańsza od podobnie chwalonych kasz takich jak amarantus czy quinoa. Jest łatwo dostępna, znajdziemy ją w każdym polskim sklepie spożywczym.

Przygotowując potrawy z jagły, warto wcześniej sparzyć ją wrzątkiem, by pozbyć się bardziej lub mniej wyczuwalnego gorzkiego smaku. Przed mieleniem oczywiście można najpierw kaszę sparzyć, a następnie dokładnie osuszać, lecz jest to pracochłonne.

Mąkę jaglaną uzyskujemy z drobno lub grubo mielonej kaszy. Zmiel kaszę w młynku do kawy lub blenderze kielichowym o szybkich obrotach. Z 500 g kaszy uzyskasz 500 g mąki.

Kasza jaglana, a szczególnie mąka z jagły, jest wręcz stworzona do słodkich wypieków. To dzięki niej uzyskasz wspaniałe kruche ciasta, będące idealnymi spodami do tart i kiszów. Mąka jaglana sprawdza się również przy innych słodkich wypiekach – np. w towarzystwie czekolady i bananów.

Mąka jaglana jak żadna inna nadaje się również do wypieków na słono. Z przyzwyczajenia rano sięgamy po pieczywo i kanapki. Ci, którym zdrowie i alergia nie pozwalają na spożywanie tradycyjnych wypieków, zamiast kupować drogi i często niesmaczny chleb bezglutenowy, mogą szybko upiec bułeczki lub chlebek cukiniowy idealny do kanapek. Zamiast zwykłych porannych naleśników lub owsianki z mlekiem z mąki jaglanej można zrobić szybkie racuchy z jabłkiem.

Mąkę już macie? Oto trzy przepisy dla was – na początek!

Jaglane racuchy z tartym jabłkiem – składniki

– 1 duże jabłko
– kubek mąki jaglanej
– ½ kubka mleka roślinnego
– szczypta soli
– ½ łyżeczki proszku do pieczenia
– olej do smażenia 

Jabłko obierz ze skórki i zetrzyj na tarce o małych oczkach. Dodaj mąkę jaglaną, proszek do pieczenia i sól. Wymieszaj i pozostaw na chwilkę, aż jabłko puści soki. Masa powinna być gęsta, ale jeśli jest za sucha, dodaj odpowiednią ilość mleka ‒ nie więcej niż 150 ml.

Nakładaj masę łyżką na rozgrzaną patelnię. Smaż z obu stron na rumiano. Podawaj z cukrem pudrem lub syropem klonowym.

Chlebek jaglany z cukinią – składniki

– 400 g mąki jaglanej
– 120 ml mleka sojowego
– 200 g startej cukinii
– sok z ½ cytryny
– 1 łyżeczka proszku do pieczenia
– duża szczypta soli
– 1 łyżka czarnuszki
– 4 łyżki oleju 

Cukinię zetrzyj na tarce o małych oczkach. Posól i zostaw na 5‒10 minut. Odmierz mleko sojowe i dodaj do niego sok z cytryny. Do cukinii dodaj mąkę jaglaną, proszek do pieczenia i czarnuszkę. Dodaj mleko i zacznij wszystko mieszać. Dodaj olej. Masa powinna być dość lita i mokra.

Przygotuj formę i obłóż ją papierem do pieczenia. Przelej masę do formy. Posyp ciasto słonecznikiem. Chlebek piecz w 175 stopniach przez 40‒50 minut ‒ do suchego patyczka.

Podwójnie czekoladowe brownie z bananem – składniki

– 3 średniej wielkości, bardzo dojrzałe (wręcz czarne) banany
– 200 g mąki jaglanej
– około 1/2 szklanki mleka roślinnego 
– 3 tabliczki gorzkiej czekolady
– szczypta soli
– 1 łyżeczka bezglutenowego proszku do pieczenia
– 2 łyżki oleju
– 3 łyżki mleka roślinnego

Banany obierz i przenieś do miski. Zblenduj za pomocą blendera „żyrafy” na jednolitą masę. Dodaj mąkę jaglaną. Mieszaj. Powoli dodawaj mleko, tak by masa była mokra i delikatnie rzadka. Dodaj szczyptę soli i proszek do pieczenia. Rozpuść 2 tabliczki czekolady w kąpieli wodnej.

Rozpuszczoną czekoladę dodaj do masy i dokładnie wymieszaj. Ciasto powinno mieć jednolitą barwę. Na koniec dodaj olej i wymieszaj. Przygotuj formę z papierem do pieczenia. Ja użyłam większej, prostokątnej 29×21 cm. Przelej ciasto do formy i piecz w rozgrzanym do 175 stopni piekarniku do suchego patyczka. Jeśli forma jest większa, ciasto będzie się piec krócej, tj. 20‒30 minut.

Pozostałą tabliczkę czekolady rozpuść w kąpieli wodnej z dodatkiem mleka roślinnego. Polej czekoladą ciasto.

Alicja Rokicka ‒ blogerka, wariatka, roślinna mądrala. Prowadzi popularnego bloga Wegan Nerd promującego kuchnię roślinną. Współpracuje z nowojorskim kwartalnikiem „Chickpea Magazine”.