Kiszona kapusta — jakie ma właściwości i dlaczego warto ją jeść?

Kiszona kapusta jest to taka, którą najpierw się szatkuje, a następnie zasypuje solą, by się sfermentowała. Wówczas rozkładają się bakterie, powstaje kwas mlekowy, przez co kiszona kapusta ma charakterystyczny, kwaskowaty smak. Spożywanie jej ma dobry wpływ na układ odpornościowy i florę bakteryjną. Jakie jeszcze właściwości ma ten polski przysmak? 

Kiszona kapusta znana od setek lat 

Nie wszyscy wiedzą, że pierwsze wzmianki o kiszonej kapuście sięgają XVII wieku. Co ciekawe jedli ją wówczas żeglarze, ponieważ miała ich chronić przed popularnym wśród nich schorzeniem — szkorbutem, który pojawia się na skutek niedoboru witaminy C. Dodatkowo używano jej, by wzmocnić organizm. Była też uznawana za skuteczny środek odkażający. Sok z kiszonej kapusty, doskonale sprawdzał się również przy leczeniu bóli reumatycznych czy owrzodzeń.  

Kiszona kapusta — właściwości 

Kiszona kapusta ma wiele właściwości prozdrowotnych. Nie tylko wzmacnia odporność całego organizmu, ale też korzystnie wpływa na układ trawienny, układ krążenia i serce. Zmniejsza także poziom cholesterolu i poprawia wygląd skóry. Wszystko dzięki temu, że jest bogactwem takich składników jak:  

• witamina C, 
• potas, 
• magnez, 
• wapń,  
• żelazo,  
• witaminy z grupy B, 
• witaminy A, 
• witaminy E, 
• witaminy K. 

Na skutek fermentacji, w kiszonej kapuście jest dużo kwasu mlekowego, który odgrywa ważną rolę w prawidłowym funkcjonowaniu tkanek, narządów oraz komórek. Kwas mlekowy jest stosowany m.in. w probiotykach, ponieważ wspiera zdrowy mikrobiom jelitowy. Wzmacnia barierę ochronną jelit oraz pomaga w wyregulowaniu wypróżnień. 

Po kiszoną kapustę powinny sięgać także osoby, które chcą się pozbyć nadprogramowych kilogramów. Wszystko dlatego, że jest ona bogata w błonnik, który pozwala pozbyć się zaparć, a do tego zapobiega rozwojowi miażdżycy, obniża poziom cholesterolu i zapobiega chorobom serca. Kiszona kapusta jest także zalecana osobom, które mają nadżerki i wrzody żołądka. Okazuje się, że sok w niej zawarty doskonale łagodzi działanie soli i kwasów. Dzięki temu zmniejsza też dolegliwości bólowe. Po sok z kiszonej kapusty mogą także sięgać osoby, które chciałyby oczyścić swój organizm ze szkodliwych substancji, ponieważ działa on także detoksykująco.  

Mało kto wie, że kiszona kapusta jest zalecana diabetykom, ponieważ korzystnie wpływa na regulowanie poziomu glukozy we krwi. Do tego łagodzi stany zapalne organizmu, a zawarte w niej przeciwutleniacze zmniejszają ryzyko wystąpienia nowotworów. Kiszona kapusta minimalizuje wystąpienie schorzeń, które mają związek z układem hormonalnym, takich jak: 

• rak jąder, 
• rak piersi, 
• rak prostaty, 
• rak szyjki macicy, 
• rak jajników. 

Kiszona kapusta może też pomóc w pozbyciu się trądziku. Wszystko dzięki zawartości dużej ilości składników mineralnych i witamin, które mają wpływ na wygląd i kondycję włosów, skóry i paznokci. 

Kiszona kapusta — skarbnica witaminy C

Kiszona kapusta jest bogatym źródłem witaminy C. Dlatego warto po nią sięgać szczególnie w okresie przeziębienia i osłabienia organizmu. Dzięki witaminie C aktywowane są bariery ochronne, które utrudniają bakteriom i wirusom, przedostanie się do organizmu.  

Zawarty w niej kwas askorbinowy korzystnie wpływa na produkcję kolagenu, dzięki czemu skóra jest bardziej jędrna i dłużej wygląda młodo. Witamina C przeciwdziała także depresji, ponieważ aktywuje wytwarzanie tryptofanu, odpowiedzialnego za wydzielanie serotoniny. Dlatego witamina ta poprawia samopoczucie i nastrój.  

Kiszona kapusta – zastosowanie  

Kiszoną kapustę można jeść na wiele sposobów. Niektórzy preferują spożywanie jej na surowo. Najczęściej jest składnikiem różnego rodzaju surówek. Można ją łączyć np. z marchwią, jabłkiem czy cebulą.  

Przygotowuje się z niej także bigos albo farsz do krokietów czy pierogów. Do gotowanej kiszonej kapusty często dodaje się grzyby oraz groch. Można z niej również przygotować zupę, czyli tzw. kapuśniak.  

Jak przygotować kiszoną kapustę samodzielnie? 

Przygotowanie kiszonej kapusty samodzielnie nie jest trudne. Wystarczy poszatkować białą, świeżą kapustę i układać warstwami. Każdą z nich należy posypać dolą i ugnieść. Można to robić w beczce lub dużym słoju. Na koniec należy zamknąć szczelnie pojemnik i odstawić w chłodne miejsce na kilkanaście dni. W tym czasie kapusta fermentuje i puszcza sok.  

Zdarzają się przepisy, w których do kapusty dodaje się ocet. Należy jednak pamiętać, że chociaż wówczas produkt zakwasi się szybciej, to obniżone zostaną jego wartości odżywcze. Kapustę kiszoną z octem łatwo rozpoznać, jest biała i do tego mniej kwaśna.  

Kto powinien zrezygnować z jedzenia kiszonej kapusty? 

Kiszona kapusta nie jest dobrym produktem dla osób, które: 

• mają nadciśnienie tętnicze, 
• zmagają się z chorobami układu naczyniowo-sercowego, 
• mają problemy z nerkami, 
• zmagają się z poważnymi chorobami układu pokarmowego.

Kiszona kapusta zawiera dużo sodu, dlatego jest niewskazana osobom, z powyższymi dolegliwościami. Jest jednak sposób, by zmniejszyć zawartość tego składnika, należy przed jedzeniem kilkukrotnie opukać ją w zimnej wodzie lub obgotować i następnie wylać wodę i przepłukać. Trzeba wiedzieć również, że kiszona kapusta jest ciężkostrawna, więc nie jest wskazana osobom, które borykają się z problemami trawiennymi.  

Bibliografia: 

1. Baron A., Kiszonki i fermentacje, Pascal, Bielsko-Biała 2020.
2. Dietz M., Żywność fermentowana i probiotyczna, Vital, Białystok 2017.
3. Sandor E. K., Sztuka fermentacji. Vivante, Warszawa 2021.