Krwawnik pospolity – ziele o niepospolitym działaniu. Na co pomaga?

Krwawnik pospolity to niepozorne zioło, które wiele potrafi. O jego leczniczym działaniu wspominał już Hipokrates. Idealne m.in. na dolegliwości żołądkowe, trądzik, okres, hemoroidy – wszystko za sprawą właściwości antybakteryjnych, przeciwzapalnych i przeciwgorączkowych, którymi charakteryzuje się krwawnik. Opowiada o nich dr Ewa Kuchowicz – fitoterapeutka, dydaktyczka w Instytucie Zielarstwa Polskiego i Terapii Naturalnych.

Krwawnik pospolity – pospolita roślina o genialnym działaniu

Krwawnik, tysiąclist, złocień, żeniszek. Te wszystkie słowa opisują jedną roślinę. Chwast – jak uważają niektórzy. Ziele o supermocy – twierdzą inni. Jak jest naprawdę z tą krzewinką rosnącą niemal na całym świecie – od Polski przez Indie po Gwatemalę?

Na początek wyjaśnijmy – krwawnik pospolity różni się od krwawnika ogrodowego tym, że rośnie dziko (na pastwiskach, łąkach, nieużytkach), nie trzeba go uprawiać i ma białe kwiaty (w ogrodach spotykamy najczęściej ten o żółtych kwiatostanach). Jest byliną znajdującą szerokie zastosowanie w medycynie naturalnej – inaczej niż krwawnik wiązówkowaty (lub krwawnik talerzowaty – o dużych, żółtych pąkach) czy krwawnik kichawiec. Te ostatnie, jak mówi dr Ewa Kuchowicz:

– Stanowią popularne ozdoby ogrodów, ale w odróżnieniu od krwawnika pospolitego nie mają znaczących właściwości leczniczych.

Ziele krwawnika – właściwości, działanie, zastosowanie

Krwawnik jest ziołem tanim i ogólnodostępnym – i chyba przez to często niedocenianym. A trzeba wiedzieć, że to roślina, która wiele potrafi! Czemu zawdzięcza swoje prozdrowotne właściwości?

–  Podobnie jak rumianek zawiera szereg substancji o działaniu przeciwzapalnym, antybakteryjnym i przeciwgorączkowym – wyjaśnia fitoterapeutka.

Ziele krwawnika ma w sobie m.in.:

• olejki eteryczne o właściwościach antybakteryjnych (cyneol, azulen),
• garbniki działające przeciwzapalnie, przeciwutleniające flawonoidy,
• sole mineralne spełniające rolę budulcową oraz regulacyjną w organizmie.

Jak tłumaczy Ewa Kuchowicz:

–  Krwawnik ma bardzo bogaty skład, przy czym żadne substancje czynne nie są dominujące. Właśnie dzięki temu ma tak szerokie zastosowanie.

Krwawnik na żołądek

W medycynie naturalnej zioło krwawnika wykorzystywane jest przede wszystkim przy schorzeniach związanych z układem pokarmowym. Dzięki swoim właściwościom:

• pobudza trawienie,
• pomaga przy nieżytach żołądka,
• jest wsparciem przy różnego rodzaju zaburzeniach funkcjonowania przewodu pokarmowego.

–   Krwawnik reguluje funkcjonowanie przewodu pokarmowego: wydzielanie kwasu żołądkowego, soku jelitowego, enzymów trawiennych, żółci. Dlatego można go stosować na wszelkie dolegliwości, np. gdy czujemy dyskomfort po posiłku lub po prostu się przejedliśmy – opowiada specjalistka z Instytutu Zielarstwa Polskiego i Terapii Naturalnych.

Co istotne, ziele krwawnika pomoże nie tylko na niestrawność, wzdęcia czy skurcze jelit, ale również na problemy żołądkowo-jelitowe, u których podłoża leżą zakażenia bakteryjne.

Krwawnik na trądzik

Krwawnik świetnie sprawdza się również jako wsparcie w leczeniu schorzeń dermatologicznych, a zwłaszcza – trądziku bakteryjnego. Przemywanie twarzy naparem z krwawnika niweluje stany zapalne i hamuje rozwój chorobotwórczych drobnoustrojów.

–  Ziele krwawnika pomoże złagodzić wszelkie dolegliwości skórne – od wyprysków przez łojotokowe zapalenie skóry po nadmierne przetłuszczanie się skóry głowy – podpowiada fitoterapeutka. – W tym celu najlepiej przemywać podrażnione miejsca naparem z krwawnika lub wykonać z niego kompres.  A w przypadku atopowego zapalenia skóry można zrobić kąpiel. Wystarczy przygotować napar w dużym garnku, wlać go do wanny i posiedzieć w niej chwilę, rezygnując wówczas z mydła.

Ziele krwawnika na zbyt obfity okres

Łacińska nazwa krwawnika (Achillea) wywodzi się od imienia Achillesa, który miał używać tej byliny do leczenia ran. Zioło krwawnika rzeczywiście pomaga przy uszkodzeniach skóry:

• przyspiesza gojenie,
• oczyszcza rany,
• zapobiega zakażeniom.

Dr Ewa Kuchowicz zaznacza również:

–  Krwawnik, jak sama nazwa mówi, to roślina, która zmniejsza wszelkiego rodzaju skłonności do krwawień, począwszy od krwawienia z dziąseł (np. podczas mycia zębów) przez problemy z naczyniami krwionośnymi (np. pękające naczynka i wybroczyny krwawe) po nadmierne miesiączki. Chociaż nie jest to typowe zioło „kobiece”, może być jak najbardziej w tym celu stosowane.

Warto dodać, że krwawnik jest świetnym rozwiązaniem przy obfitych i bolesnych okresach także dlatego, że poza działaniem przeciwkrwotocznym wykazuje również właściwości rozkurczowe, co ma duże znaczenie przy bólach okołomiesiączkowych.  Z uwagi na zawartość fitoestrogenów wyciąg z krwawnika może natomiast wspomagać leczenie dolegliwości towarzyszących okresowi przekwitania.

Krwawnik na hemoroidy

O tym, że krwawnik dobrze sprawdza się w leczeniu hemoroidów wspominał już Hipokrates – i trzeba przyznać, że grecki lekarz się nie pomylił. Zioło to:

• pomaga łagodzić stany zapalne,
• zmniejsza ból,
• ogranicza pieczenie.

– W przypadku hemoroidów napar z krwawnika może być stosowany zarówno wewnętrznie ( wzmacnia naczynia krwionośne), jak i zewnętrznie – może być wykorzystywany pomocniczo w leczeniu do wykonywania nasiadówek czy kąpieli – mówi Kuchowicz.

Ziele krwawnika – skutki uboczne

Krwawnik to zioło bardzo bezpieczne. Jego stosowanie nie wywołuje skutków ubocznych, nie jest też fototoksyczny (cecha niektórych substancji chemicznych polegająca na powodowaniu zwiększonej wrażliwości komórek na promieniowanie słoneczne).

–  Krwawnik zawiera szereg substancji czynnych, a przy tym jest bezpieczny, gdyż nie ma w sobie żadnych substancji, które mogłyby szkodzić dzieciom czy osobom starszym. Działanie krwawnika jest łagodne, dlatego mogą go stosować także kobiety w ciąży i w czasie laktacji – tłumaczy ekspertka.

Dr Ewa Kuchowicz zaznacza, że podobnie jak w przypadku rumianku, bardzo rzadko, ale zawsze, mogą zdarzyć się osoby, u których substancje zawarte w zielu krwawnika wywołają reakcję alergiczną.

–  Jeśli zdarzają się osoby uczulone na krwawnik – dzieje się to sporadycznie – to zazwyczaj są to osoby uczulone również na rumianek. To rzadkie przypadki, częściej bowiem krwawnik pomoże na rozmaite uczulenia. Osoby, które mają problemy z alergiami, powinny codziennie pić herbatę z krwawnika.

Herbata z krwawnika – jak przygotować?

Krwawnik w celach leczniczych może być stosowany w postaci:

• maści,
• kremów,
• wyciągów,
• wywarów,
• naparów.

Ta ostatnia forma jest najpopularniejsza i najłatwiej dostępna. Jak zrobić napar czy herbatę z krwawnika? To nic trudnego.

–  Napar można zrobić zarówno z suszonego, jak i świeżego ziela. Rozdrabiamy roślinę, zalewamy wrzątkiem, zostawiamy pod przykryciem. Po ostygnięciu napar jest gotowy – tłumaczy dr Kuchowicz. – Kiedy zaś robimy wywar do kąpieli, możemy włożyć krwawnik do zimnej wody i podgrzać do wrzenia – dodaje specjalistka.

Najwięcej aktywnych substancji mają kwiatostany krwawnika – zebrane w okresie kwitnienia, czyli od lipca do października.

–  Krwawnik można kupić w sklepach zielarskich, natomiast jest to na tyle pospolita roślina, że można jej sobie bez trudu nazbierać samodzielnie. Warto, bo to jest zioło, które naprawdę może pomóc w wielu dolegliwościach – podsumowuje fitoterapeutka.