Sztuczne słodziki wpływają na metabolizm bez względu na kalorie? To wyniki najnowszego badania. Mamy wypowiedź dietetyczki

Nadmiar cukru ma negatywny wpływ na organizm człowieka. W związku z tym coraz więcej osób decyduje się na „zdrowsze” zamienniki – np. słodziki. Teraz okazuje się jednak, że to również nie do końca dobra opcja. Naukowcy z University of Illinois w Chicago opublikowali wyniki badań dotyczących sukralozy. Wynika z nich, że spożywanie słodzików spowalnia metabolizm. Ale czy aby na pewno? Mamy komentarz dietetyczki. 

Sukraloza a przemiana materii

21 uczestników (10 o prawidłowej masie ciała i 11 z otyłością) poproszono o przyjmowanie doustnych testów tolerancji glukozy (OGTT) po spożyciu glukozy i sukralozy. Żaden z nich nie miał cukrzycy, ani nie spożywał wcześniej regularnie słodzików.

Na początku uczestnicy wzięli OGTT po wcześniejszym wypiciu wody destylowanej. Następnie (w odstępie tygodnia) test wykonano ponownie – po spożyciu wody z 48 gramami sukralozy. To odpowiednik typowej puszki z napojem. Trzeci test polegał na spróbowaniu tej samej ilości sukralozy przez 5 sekund. Tym razem jednak badani nie połykali substancji.

Podczas wykonywanych testów naukowcy zbadali poziom sukralozy, insuliny, glukozy oraz peptydu we krwi u uczestników. U osób o optymalnej masie ciała połykanie sukralozy spowodowało niewielki spadek poziomu insuliny w ciągu pierwszej godziny i wzrost wrażliwości na insulinę o około 50 proc. Gdy natomiast osoby z otyłością przełknęły środek słodzący, ich poziom insuliny znacznie wzrósł w porównaniu z tym, kiedy pili wodę destylowaną, lub kiedy tylko smakowali słodzik.

Okazało się więc, że sztuczne słodziki wpływają na metabolizm bez względu na ilość kalorii, które zawierają. Czy warto jednak wierzyć badaniom i raz na zawsze porzucić słodziki?

Okiem eksperta

Jak wyjaśnia Barbara Dąbrowska, dietetyczka i autorka bloga barbaradabrowska.pl, do wspomnianego badania należy podejść bardzo ostrożnie.

– Po pierwsze, nie możemy uogólniać wyników badania z udziałem sukralozy na wszystkie słodziki. Po drugie, badanie to jest tak niewielkie (wzięło w nim udział 21 osób!), że żaden doświadczony naukowiec nie wyciągnie wniosków dla ogółu populacji. Podobne badania należałoby przeprowadzić na znacznie większej grupie osób, w różnych ośrodkach akademickich, niezależnych od siebie. Wyniki takich badań można potem opublikować w postaci metaanalizy, czyli przeglądu i podsumowania statystycznego wszystkich wyników, ze wszystkich ośrodków. Dopiero wtedy można podjąć próbę formułowania reguły – mówi dla Hello Zdrowie specjalistka.

I dodaje, że słodziki od lat cieszą się złą sławą.

– Tymczasem historia uczy, że rozgłos bywa złym doradcą. Tak było w przypadku słynnego, włoskiego badania dotyczącego aspartamu, który, według wyników tego badania, miałby wpływać na rozwój niektórych rodzajów nowotworów. Media szybko podchwyciły temat i upowszechniły tę informację. Potem okazało się, że badanie było źle zaprojektowane, szczury otrzymywały gigantyczne dawki aspartamu do końca życia, a ta konkretna rasa szczurów użyta do badania ma genetyczne skłonności do nowotworzenia. Z aspartamem czy bez zwierzęta i tak zdychały z powodu nowotworów. Tylko, że raz upublicznionej informacji nie da się wycofać, mimo iż aspartam jest jednym z najlepiej na świecie przebadanych związków i wszystko wskazuje na to, że jest bezpieczny.

Warto też zwrócić uwagę, że wiele badań dotyczących słodzików łączy ich stosowanie z nadwagą i otyłością, ale jest ku temu logiczne uzasadnienie. Otóż często są to badania obserwacyjne polegające na analizie tego, co uczestnicy badania jedzą (na bazie dzienniczków żywieniowych). Do badań nad słodzikami często angażowane są osoby z nadwagą i otyłością, które statystycznie częściej mają także problemy z nieprawidłowym stężeniem cukru we krwi. To, że w takich badaniach obserwuje się, że osoby otyłe częściej spożywają słodziki nie znaczy, że to słodziki wywołują otyłość. Po słodziki po prostu częściej sięgają ci, którzy chcą schudnąć – wyjaśnia Barbara Dąbrowska.

Jedno jest pewne – zjawisku opisanemu w badaniu warto się dokładnie przyjrzeć. Na ten moment jednak jego wyniki nic nie zmieniają w podejściu do stosowania słodzików. Stanowisko Polskiego Towarzystwa Badań nad Otyłością (z września 2019 roku) w sprawie ich stosowania jest jednoznaczne.

Zgodnie z aktualnym stanem wiedzy, stosowanie niskokalorycznych substancji słodzących w dozwolonych ilościach jest bezpieczne dla zdrowia.