Miodunka. Poznaj lecznicze właściwości i zastosowanie płucnika lekarskiego

Miodunka nie bez kozery dawniej nazywana była płucnikiem lekarskim. To ziele, które jak żadne inne sprawdza się w leczeniu chorób dróg oddechowych. Sprawdź, jak działa miodunka plamista, gdzie znajduje zastosowanie i jak zrobić z niej leczniczy wywar.

Co to jest miodunka?

Miodunka to bylina występująca w środkowej i południowej Europie. Należy do rodziny ogórecznikowatych szorstkolistnych. W Polsce można ją spotkać na terenach zielonych, najczęściej w lasach (stąd czasami mówi się, że miodunka to roślina leśna), a dokładniej mówiąc – na Pomorzu Zachodnim i na Pojezierzu.

W sumie istnieje 16 gatunków tej byliny (w tym miodunka pstra, miodunka węgierska i miodunka czerwona), na terenie Polski rosną dziko cztery odmiany miodunki:

• miodunka ćma (Pulmonaria obscura)
• miodunka miękkowłosa (Pulmonaria mollis)
• miodunka plamista lub  lekarska (Pulmonaria officinalis L.)
• miodunka wąskolistna (Pulmonaria angustifolia L.)

Jedną z najpopularniejszych odmian jest miodunka plamista. Ta roślina o owalnych liściach pokrytych białymi plamami (plamki powstają dzięki temu, że miodunka ma otwory w blaszce liści, które są wypełnione powietrzem) jest wykorzystywana w celach leczniczych – dlatego bywa też nazywana miodunką leczniczą).  Jej zbiory przypadają na okres od marca do maja. Zbiera się kwitnącą część łącznie z liśćmi, a łodyga zostawiana jest, aby bylina mogła na nowo odrosnąć. Co istotne, liście ziela rosną wtedy, gdy rosną kwiaty – co charakterystyczne, te młode mają czerwoną barwę, później stają się fioletowe.

Właśnie ze względu na mieniące się, dwubarwne kwiaty, miodunka plamista bywa również sadzona w ogrodach.  Uprawa miodunki nie nastręcza trudności –  nadaje się na stanowiska (można ją sadzić pod krzewami i drzewami)zacienione. Gleba powinna być zasobne w próchnicę, przepuszczalna i wilgotna.

Miodunka – właściwości lecznicze

Miodunka plamista (Pulmonaria officinalis, od pulmones czyli płuca) nie bez przyczyny niegdyś zwana była płucnikiem lekarskim. Dzięki zawartości alantoiny oraz krzemionki rozpuszczalnej świetnie działa na drogi oddechowe, a konkretnie na błony śluzowe dróg oddechowych. Wpływa korzystnie na gojące się tkanki płucne, a w szczególności na ich stany zapalne.

Ziele miodunki zwiększa również odporność pęcherzyków płucnych na szkodliwe płyny i substancje lotne. Saponina i śluz  zawarte w roślinie mają działanie wykrztuśne. Z kolei zawarte w płucniku lekarskim garbniki wpływają na zmniejszenie stanów zapalnych w jamie ustnej i gardle, powstrzymując rozwój drobnoustrojów.

Miodunka – zastosowanie

Produkty, które w swoim składzie posiadają ziele miodunki, znajdują zastosowanie w leczeniu różnych chorób płuc, takich jak: gruźlica, zapalenie płuc. Miodunka pomaga na astmę, jest też wykorzystywana w leczeniu uszkodzonej tkanki płuc, która była narażona na pył cementu, azbestu, krzemu, węgla lub działanie dymu.

Ziele miodunki ma zastosowanie również w przetworach, ale należy zwracać uwagę na dobranie odpowiedniej ilości, ponieważ w zwiększonej dawce może powodować zaparcia i jest wtedy moczopędna. Syrop z miodunki jest polecany osobom, które cierpią z powodu nieżytu gardła i oskrzeli, suchego kaszlu, ból gardła i również tym osobom, które mają trudności z odkrztuszaniem. Na choroby płucne świetnie sprawdzą się również: nalewka i miód z miodunki.

Miodunka dla dzieci

Dobroczynne właściwości miodunki można wykorzystać również we wsparciu leczenia anginy i kokluszu u dzieci. W tym celu najlepiej  zmieszać po 20 g ziela miodunki i liści babki (lancetowatej lub zwyczajnej) oraz po 30 g ziela tymianku i ziela jemioły. Zioła należy zalać wrzącą wodą (1,5 szklanki), następnie zakryć i odstawić na 1 godz.

Dzieciom i młodzieży mieszaninę najlepiej osłodzić miodem, najmłodszym podawać po 1 łyżeczce 3-4 razy dziennie, starszym po 1 łyżce.

Miodunka – przepis na wywar z ziela miodunki

Aby przygotować wywar z ziela miodunki, należy 2 szklankami wody zalać 2 łyżki ziela. Następnie podgrzewa się ziele do wrzenia, gotuje przez około 10 min. pod przykryciem. Odstawiony wywar po 5 minutach można przecedzić do termosu. Zalecane jest picie odwaru kilka razy dziennie w dawkach ⅓ szklanki lub ⅔ szklanki. Należy pamiętać, że  powinno spożywać się go zawsze po posiłkach.