Miłorząb japoński – jakie ma właściwości i działanie? Rozmawiamy z ekspertem Piotrem Sokołowskim

Miłorząb japoński, nazywany także Ginkgo biloba, jest prawdziwym fenomenem natury. Jego spożywanie może mieć korzystny wpływ na zdrowie, w szczególności jeśli jesteśmy narażeni na stres. Miłorząb pomaga także przy zaburzonej koncentracji i problemach z pamięcią a także opóźnia proces starzenia. A to nie wszystkie jego właściwości. O zaletach miłorzębu japońskiego mówi nam Piotr Sokołowski, autor bloga „Pracownia ziół i zdrowej żywności – Rebalife”.

Dlaczego miłorząb japoński jest tak niezwykły?

Miłorząb japoński jest jednym z moich ulubionych drzew. Posadzony przez mojego tatę, zdobi mój ogród od kilkunastu lat. I nie tylko majestatycznie wygląda. To drzewo niesie ze sobą historię. Pamiętając czasy dinozaurów przetrwało do dzisiaj w niezmienionej postaci. Nazwane przez Karola Darwina „żywą skamieniałością” uznawane jest bowiem  za najstarsze drzewo na świecie.

Pochodzący z Chin, miłorząb japoński jest pięknym i niepowtarzalnym drzewem, zarówno pod względem estetycznym, jak i biologicznym. Jest jednym z najstarszych znanych gatunków na świecie. Po bombardowaniu Hiroszimy, po zakończeniu II Wojny Światowej, badacze zbadali wpływ wybuchu na lokalne populacje roślin. Sześć drzew miłorzębu przetrwało bombardowanie, a jedno z nich znajdowało się w odległości mniejszej niż 1200 metrów od epicentrum wybuchu. To drzewo jest międzynarodowym symbolem odporności, a sam miłorząb jest uważany za „nosiciela nadziei”

–  mówi Piotr Sokołowski, autor bloga „Pracownia ziół i zdrowej żywności – Rebalife”.

Miłorząb japoński uważany jest za drzewo nadziei, długowieczności i trwałości. Na kontynencie azjatyckim drzewo to uznane jest za święte i otoczone szczególnym kultem. Tę symbolikę wykorzystał także sam Johann Wolfgang Goethe, wyrażając swoją miłość do swej o wiele młodszej wybranki. W romantycznym geście pisarz przykleił dwa liście miłorzębu na karcie z wierszem zatytułowanym „Ginkgo biloba”, poświęconym swojej późnej miłości Mariannie Willemer. Kartkę tę można do dzisiaj podziwiać w Muzeum Goethego w Düsseldorfie.

Czym charakteryzuje się drzewo miłorzębu?

Drzewo miłorzębu może żyć ponad 2 tys. lat, osiągając nawet 40 m wysokości i 12 m w obwodzie. Miłorząb japoński jest rośliną dwupienną, co oznacza, że kwiaty żeńskie i męskie pojawiają się na różnych osobnikach gatunku. Drzewa „męskie” są wyższe i szczuplejsze, „żeńskie” natomiast charakteryzują się grubszym obwodem i bardziej obfitymi liśćmi. Jesienią drzewo to wytwarza także nasiona w mięsistych osnówkach przypominające kuliste żółte małe śliwki lub morele.

Co ciekawe, liście miłorzębu o charakterystycznym wachlarzowatym kształcie i prążkami przetrwały w niezmienionym kształcie przez wieki. Jesienią przebarwiają się na wspaniały złocisty kolor. Warto więc wybrać dla miłorzębu honorowe miejsce w ogrodzie, na którym będzie można podziwiać go w całej okazałości.

Nazwa miłorzębu sugeruje pochodzenie tego drzewa z Japonii. Jego ojczyzną są jednak Chiny, skąd w XVIII wieku dzięki holenderskim marynarzom przywędrował do europejskich parków i ogrodów.

Miłorząb należy do najstarszych żywych gatunków zasiedlających Ziemię, ma ponad 225 milionów lat. Dzikie populacje miłorzębu są rzadkie, istnieją tylko w dwóch znanych regionach prowincji Zhejiang w Chinach. Niemniej jednak, miłorząb jest często uprawiany w Chinach i niektórych rejonach Stanów Zjednoczonych – dodaje Piotr Sokołowski.

Nie sposób również nie wspomnieć o jego potocznej i nieprzypadkowej nazwie. Miłorząb uznany został „drzewem dziadka”, ponieważ dopiero wnuki mogą cieszyć się w pełni jego „owocami”. Nasiona na drzewie bowiem tworzą się dopiero po ok. 40 latach od posadzenia.

W Polsce miłorząb japoński zdobi parki i domowe ogrody. Dostępne jest wiele jego odmian upamiętniających polskich króli, np. „Bolesław Chrobry”, „Mieszko I” czy „Kazimierz Wielki”.

Miłorząb japoński – jakie ma właściwości?

Miłorząb japoński nie tylko słynie z otaczających go wspaniałych historii, ale jest także od wieków stosowany w medycynie.

– Standaryzowany ekstrakt z liści miłorzębu jest obecnie jednym z najczęściej stosowanych środków na bazie roślin w Europie i Ameryce. Badania nad rośliną wykazały, iż liście zawierają szereg aktywnych związków, co wzbudza duże zainteresowanie potencjałem zdrowotnym rośliny. Liście zawierają ginkgolidy, są to związki nieznane u innych gatunków rośliny – mówi Sokołowski.

Działanie miłorzębu japońskiego:

• usprawnia przepływ krwi przez naczynia krwionośne;
• związki polifenolowe mają właściwości antyoksydacyjne;
• poprawia zdolność koncentracji, uczenia się, zapamiętywania, łagodzenie szumów usznych;
• poprawia krążenie mózgowe;
• liść miłorzębu zmniejsza ryzyko zachorowań na demencję oraz opóźnia proces starzenia się;
• zmniejsza ryzyko zachorowań na stres chroniczny, pozytywnie oddziałując na nadnercza

– wymienia ekspert.

Kiedy warto sięgnąć po miłorząb japoński?

• Ekstrakt z liści miłorzębu stosuje się głównie na pamięć.
• Działa stymulująco na krążenie krwi w mózgu, zmniejsza jej lepkość, a także redukuje zawroty głowy i szumy w uszach.
• Inne badania wskazują także na wpływ regularnego przyjmowania ekstraktów z miłorzębu na zmniejszanie biosyntezy kortyzolu w nadnerczach. Działanie antystresowe może też pochodzić od ingerencji w wychwyt zwrotny niektórych neuroprzekaźników. Dokładnie tak samo jak ma się to w przypadku standardowych leków w leczeniu depresji.
• Miłorząb ma zwiększać stężenie neuroprzekaźników w połączeniach nerwowych, przez co wpływa na samopoczucie i nastrój

– tłumaczy specjalista.

Jak zrobić napar z miłorzębu?

Warto więc czerpać z korzyści miłorzębu, w szczególności jeśli drzewo mamy we własnym ogródku. Nasiona bowiem są jadalne i można je upiec lub ugotować. Najpopularniejszym jednak są napary przygotowywane z liści miłorzębu.

W jaki sposób najlepiej zaparzyć liście?

1 łyżka na szklankę wrzącej wody. Zaparzać 15 minut pod przykryciem. Pić szklankę naparu rano i w południe – podaje Sokołowski.

U osób z zaburzeniami krzepnięcia oraz przyjmujących leki mające wpływ na układ krzepliwości, jak również przed planowanymi zabiegami, należy stosować pod nadzorem wykwalifikowanego lekarza. Zalecam skonsultowanie się z wykwalifikowanym lekarzem przed użyciem produktów ziołowych, szczególnie jeśli kobietom w ciąży, karmiącym piersią lub osobom, które zażywają jakiekolwiek leki – ostrzega Piotr Sokołowski.