Jeść śniadanie, czy nie jeść śniadania? Oto jest pytanie

Od dawna słyszy się, że to najważniejszy posiłek dnia – trzeba jeść śniadanie, bo daje energię na cały dzień i pobudza układ trawienny do pracy. Lepiej też zjeść posiłek rano niż kolację, bo wieczorem można obciążyć żołądek i jelita, co rychło prowadzi do wzdęć czy bólu brzucha. Ale czy to wszystko jest prawdą? Czy może to kolejny mit dietetyczny, który warto obalić?

Czy trzeba jeść śniadanie?

Jedzenie śniadań jest głęboko zakorzenione w naszej kulturze – od śniadania zaczynamy dzień, a drugie śniadanie jemy w pracy, w szkole czy na uczelni. Większość ludzi je pierwszy posiłek z samego rana, niedługo po obudzeniu, ale czy to dobrze wpływa na ich zdrowie? Zdania na ten temat są podzielone, a badania naukowe dowodzą, że taka praktyka ma zarówno swoje zalety, jak i wady. Wszystko sprowadza się tak naprawdę do kwestii mocno indywidualnych, takich jak:

• ogólny stan zdrowia,
• osobiste nawyki,
• chęć na jedzenie lub niejedzenie rano.

Nie przejmuj się więc za bardzo tym, czy powinnaś jeść śniadanie, czy nie. Traktuj ten posiłek tak samo, jak każdy inny – jeżeli jesteś głodna, po prostu naszykuj sobie coś zdrowego. Ale jeżeli sama myśl o porannym posiłku przyprawia cię o mdłości, pod żadnym pozorem się do niego nie zmuszaj.

Czy omijanie śniadania sprawi, że przytyjesz? Mit

Z jednej strony badania prowadzone przez zespół M. Giovanniniego oraz innych naukowców wskazują na zależność, jakoby osoby pomijające śniadania częściej cierpiały na nadwagę i otyłość. W tych samych obserwacjach zauważono lepszy stan zdrowia ogólnego osób, które jedzą posiłek zaraz po przebudzeniu.

Inne doświadczenia prowadzone w ciągu ostatniej dekady pokazują, że osoby, które rano nie jedzą, częściej idą palić papierosy. Mają też tendencje do spożycia dużych ilości alkoholu. Z kolei ludzie jedzący śniadanie dbają także o inne zdrowe nawyki, np. jedzą regularnie czy więcej się ruszają i wykonują badania profilaktyczne.

Z drugiej strony istnieje mnóstwo doniesień, że nie jedząc śniadania, wcale nie prowadzisz do większego głodu i spożycia mnóstwa kalorii w późniejszych godzinach. Wręcz przeciwnie! Jedną z grup naukowych zajmujących się tym problemem był zespół Gonzaleza. Badacze dowiedli, że rezygnacja ze śniadania może zredukować dzienne spożycie energii nawet o 400 kcal.

Czy śniadanie przyspiesza metabolizm? Mit

Wbrew temu, w co chce wierzyć wiele osób, jedzenie śniadania nie przyspiesza metabolizmu. Tak naprawdę dla tego procesu biologicznego nie ma znaczenia, co zjesz, ani o której godzinie to zrobisz. Kobayashi i jej zespół dowiedli, że nie ma żadnej różnicy w liczbie spalanych kalorii u osób, które jedzą śniadanie i u tych, które tego nie robią.

Czy niejedzenie śniadania negatywnie wpływa na zdrowie? Mit i prawda w jednym

Istnieją badania, które jasno wskazują na przyczynowo-skutkową zależność pomiędzy zdrowiem a jedzeniem lub niejedzeniem śniadania. Okazuje się, że pomijanie śniadania może mieć pozytywny wpływ na organizm, jak i negatywny, a wszystko jest zależne tak naprawdę od kwestii indywidualnych.

Przykładem jest post 16/8, tzw. okno żywieniowe. Według jego założeń możesz jeść 8 godzin, a przez 16 „pościsz”, co zwykle przekłada się na zjedzenie obiadu i śniadania. Według wielu doniesień ta metoda pozwala nie tylko zrzucić wagę, ale także poprawić zdrowie układu pokarmowego. Z drugiej strony badani zgłaszali skutki uboczne niejedzenia śniadań, takie jak bóle głowy, omdlenia, osłabienie koncentracji czy zaburzenia nastroju.

O której jeść śniadanie?

Nie ma odpowiedniej godziny na śniadanie – wszystko zależy od tego, jaki tryb życia prowadzisz oraz co jest najlepsze dla twojego organizmu. Według różnych doświadczeń naukowych i wyciąganych z nich średnich, to godziny między 06:00 a 09:45 są optymalne na pierwszy posiłek. Jednak jeżeli jesteś po nocnej zmianie, raczej nie będziesz miała ochoty zrywać się z łóżka tylko po to, aby coś zjeść. Zresztą wcale nie byłoby to zdrowe. To kolejna rzecz, którą nie powinnaś się więc zanadto przejmować.

Co jeść na śniadanie?

Zastanawiasz się, co powinno się jeść na śniadanie? To dobre pytanie, a odpowiedź jest jedna – najlepsze śniadanie to takie:

• na które masz ochotę,
• które jest zbilansowane (zawiera porcję białek, węglowodanów i tłuszczy),
• którym się najesz,
• które nie zawiera wysokoprzetworzonych produktów.

Brzmi prosto, jednak pod naporem mitów dietetycznych, którymi każdego dnia bombardują nas media społecznościowe, wydaje się zbyt oczywiste. Ale tak wygląda prawda. Nie ma jednego dobrego posiłku na śniadanie, który byłby odpowiedni dla wszystkich. Mamy różne gusta. Jedni wolą zjeść coś na słodko, z owocami, inni zdecydują się na jajecznicę, a pozostali na wegański posiłek. Wszystko będzie dobre, o ile spełni cztery powyższe zasady.

Co jeść na śniadanie, żeby schudnąć?

Jeżeli jesteś na diecie redukcyjnej, nie ma większego znaczenia, co zjesz, a raczej ile dostarczy ci to kalorii. Dlatego w pierwszej kolejności musisz wyliczyć dokładnie swoje zapotrzebowanie kaloryczne, a następnie dopasować kaloryczność posiłków do zapotrzebowania. Nie ma też znaczenia, czy śniadanie będzie największym, czy najmniejszym posiłkiem w ciągu dnia, o ile bilans kaloryczny się zgadza. Po prostu dopasuj to do swoich potrzeb, kierując się zasadami z poprzedniego akapitu.

Czego nie jeść na śniadanie?

Na śniadanie z pewnością nie powinno się jeść wysokoprzetworzonych produktów (np. fast foodów, gotowców do podgrzania w mikrofali czy słodyczy), bo są one niezdrowe i u niektórych osób prowadzą do niestrawności. Poza tym nie istnieją wykluczenia – jeżeli jesteś zdrowa, możesz jeść to, co ci smakuje, oczywiście w odpowiednich proporcjach.

Być może zastanawiasz się też, dlaczego nie jeść owsianki na śniadanie, ale to kolejny mit dietetyczny, który rozprzestrzenia się w internecie. Owsianka zawiera dużo błonnika, a wraz z owocami cechuje się dość wysokim indeksem glikemicznym, ale tak jak wyżej – jeżeli jesteś zdrowa i dobrze się czujesz po słodkim śniadaniu, wcale nie musisz z niej rezygnować. Co więcej, owsiankę można także przygotować w wersji wytrawnej.

Po lekturze tego artykułu powinnaś uspokoić swoje myśli i zrozumieć, że każdy posiłek jest dla ludzi, o ile spożywamy go z głową, zgodnie z tym, co podpowiada nam organizm. Ciesz się więc życiem i smacznym jedzeniem, a swój codzienny jadłospis oraz pory posiłków dostosuj do siebie, zamiast do zaleceń promowanych aktualnie w mediach społecznościowych.

Bibliografia:

1. Giovannini M., Agostoni C., Shamir R., Symposium overview: Do we all eat breakfast and i sit important?, Critical Reviews in Food Science and Nutrition 2010, 50(2): 97-99.
2. Gonzalez J. T., Beasey R. C., Rumbold P. L. S., Stevenson E. J., Breakfast and exercise contingently affect postprandial metabolism and Energy balance in physically active malers, British Journal of Nutrition 2013, 110(4): 721-732.
3. https://health.clevelandclinic.org/do-you-really-need-to-eat-breakfast [dostęp 03.08.2024].
4. https://www.betterhealth.vic.gov.au/health/healthyliving/breakfast [dostęp 03.08.2024].
5. Johnstone A., Fasting for weight loss: an effective strategy or latest dieting trend?, International Journal of Obesity (London) 2015, 39(5): 727-733.
6. Kobayashi F. i in., Effect of breakfast skipping on diurnal variation of Energy metabolism and blood glucose, Obesity Research & Clinical Practice 2014, 8(3): e201-98.