WHO wydało decyzję w sprawie popularnego słodziku. „Aspartam może być rakotwórczy, ale można go spożywać”

Międzynarodowa Agencja Badań nad Rakiem oceniła pod koniec czerwca, że aspartam jest możliwym czynnikiem rakotwórczym dla ludzi. Teraz WHO wydało decyzję w sprawie jednego z najpopularniejszych słodzików na świecie. „Aspartam jest 'potencjalnie rakotwórczy’, ale nadal bezpieczne jest spożywanie go w ilościach uzgodnionych wcześniej” – przekonują eksperci z dwóch grup związanych ze Światową Organizacją Zdrowia.

WHO i FAO potwierdzają bezpieczeństwo aspartamu

Zapowiedziane pod koniec czerwca badania wpływu aspartamu na zdrowie zostały opublikowane 14 lipca przez Międzynarodową Agencję Badań nad Rakiem (IARC), Światową Organizację Zdrowia (WHO) oraz Wspólny Komitet Ekspertów Organizacji ds. Wyżywienia i Rolnictwa (FAO) i ds. Dodatków do Żywności ( JECFA). Powołując się na „ograniczone dowody” na rakotwórczość u ludzi IARC sklasyfikowała aspartam jako potencjalnie rakotwórczy dla ludzi.

„Rak jest jedną z głównych przyczyn śmierci na całym świecie. Co roku 1 na 6 osób umiera na raka. Nauka stale się rozwija, aby ocenić możliwe czynniki inicjujące lub ułatwiające raka, w nadziei na zmniejszenie tych liczb i liczby ofiar śmiertelnych wśród ludzi” – powiedział dr Francesco Branca, dyrektor Departamentu Żywienia i Bezpieczeństwa Żywności WHO. „Oceny aspartamu wykazały, że chociaż bezpieczeństwo w powszechnie stosowanych dawkach nie jest głównym problemem, opisano potencjalne skutki, które wymagają kolejnych badań”.

JECFA potwierdził dopuszczalne dzienne spożycie aspartamu wynoszące 40 mg/kg masy ciała. To oznacza, że rekomendowany poziom spożycia słodzika nie zmienił się. By przekroczyć dopuszczalny limit dzienny, osoba dorosła ważąca 70 kg, musiałaby wypić od 9 do 14 puszek napoju słodzonego aspartamem (przy założeniu jego braku w innych źródłach pożywienia).

„Aspartam jak wszystkie nisko- i niekaloryczne słodziki, kiedy jest elementem zrównoważonej diety, zapewnia konsumentom wybór pozwalający na zmniejszenie spożycia cukru” – stwierdziła z kolei Frances Hunt-Wood, sekretarz generalna Międzynarodowego Stowarzyszenia Producentów Słodzików z siedzibą w Brukseli.

Jak czytamy w oświadczeniu zamieszczonym na stronie Światowej Organizacji Zdrowia, IARC i WHO będą nadal monitorować nowe dowody i zachęcać niezależne grupy badawcze do prowadzenia dalszych badań nad potencjalnym związkiem między spożyciem aspartamu a skutkami zdrowotnymi konsumentów.

Kontrowersje wokół aspartamu

O tym, że Aspartam miał być wpisany na czarną listę przez WHO, poinformowała pod koniec czerwca Agencja Reuters. Aspartam, stosowany w spożywczych produktach dietetycznych, jogurtach, gumach do żucia, dżemach oraz w niektórych słodyczach czy lekach, został ponownie zbadany w Stanach Zjednoczonych. Jego ocena została przeprowadzona po tym, jak nowe badania powiązały go z możliwym zwiększonym ryzykiem zachorowania na raka u ludzi.

Reuters podkreślił, że IARC ma na celu ocenę czy coś stanowi potencjalne zagrożenie, czy nie na podstawie wszystkich opublikowanych dowodów. Nie informował jednak na tym etapie, ile produktu dana osoba może bezpiecznie spożyć. Tym zajmuje się oddzielny komitet ekspertów WHO ds. dodatków do żywności, znany jako JECFA (Wspólny Komitet Ekspertów WHO i FAO ds. Dodatków do Żywności) oraz krajowe organy regulacyjne.

„Podobne orzeczenia IARC w przeszłości dla różnych substancji wzbudziły obawy konsumentów co do ich stosowania. Doprowadziły do procesów sądowych i wywarły presję na producentów, aby odtworzyli receptury i zamienili je na alternatywy. Doprowadziło to do krytyki, że oceny IARC mogą być mylące dla opinii publicznej” – podała agencja Reutera.

Jak wskazano, podczas czerwcowego przeglądu oceniono 1300 badań nad popularnym słodzikiem.

Aspartam – czym jest?

Aspartam to związek chemiczny produkowany z fenyloalaniny i kwasu asparaginowego – w produktach spożywczych jest oznaczony symbolem E951. W organizmie rozpada się do metanolu, a następnie do formaldehydu i jest rozkładany w jelitach. Miętowa pastylka, do której dodany zostanie aspartam, w żołądku zmienia się w metanol, jednak jego ilości są znikome.

Amerykańska Agencja ds. Żywności i Leków (FDA) zatwierdziła aspartam do spożycia przez ludzi w 1981 roku. Od tego czasu pięciokrotnie sprawdzała jego bezpieczeństwo, a ponad 90 krajów zatwierdziło jego użycie. Dzienną dopuszczalną dawkę oznaczono jako 50 mg/kg/mc. Zgodnie z zaleceniami, osoba ważąca 60 kg musiałaby spożyć od 12 do 36 puszek napojów dietetycznych, by znaleźć się w grupie ryzyka.