Liofilizacja – proces konserwujący żywność, który nie pozbawia jej substancji odżywczych

Liofilizacja to jeden z najkorzystniejszych procesów konserwacji żywności. W ten sposób przetwarzać można wiele produktów. Czym jest? 

Liofilizacja – czym jest?

Liofilizacja to suszenie sublimacyjne – w praktyce liofilizacja oznacza wymrażanie wody z produktów i zapakowanie ich próżniowo, aby ochronić je przed wilgocią i zapewnić im przystępną – lekką formę. Liofilizacja jest w pełni naturalnym procesem przetwarzania żywności (nie wykorzystuje się podczas niej substancji chemicznych).

Liofilizację można przeprowadzać samodzielnie, w domu, choć jest to trudny proces. Należy w takim celu posiadać zamrażarkę, która schłodzi produkty do -40 stopni oraz urządzenie pakujące próżniowo które zabezpieczy żywność. Aby użyć produktów liofilizowanych, należy zalać je wrzącą wodą – w przemyśle liofilizacja jest procesem drogim, a produkty tego typu mają nieco wyższą cenę. Samą technologię liofilizacji zaczęto wykorzystywać w latach 50 ubiegłego stulecia. Na początku była stosowana jedynie w specjalistycznych celach, jak produkcja pożywienia dla astronautów.

Liofilizacja – zalety

Liofilizacja posiada wiele korzyści – pierwszą z nich jest usuwanie bakterii czy grzybów powodujących szybkie psucie się żywności. Liofilizowana żywność zachowuje swój smak, kształt, aromat, barwę oraz aktywność biologiczną – poprzez próżniowe pakowanie oraz usunięcie wody z produktu, żywność liofilizowana jest lekka i zajmuje mało miejsca. Dzięki temu może być używana chociażby podczas podróży. Szacuje się, że waga produktu po liofilizacji to 10% wagi właściwej. Bardzo ważną zaletą liofilizacji jest zachowanie wartości odżywczych produktów. Dzięki temu produkt przetworzony w ten sposób nie traci swoich właściwości. Kolejnym plusem jest zachowywanie w liofilizowanych produktach witamin (przetwarzając tak produkty sezonowe, możemy zatem cieszyć się ich dobrą jakością przez cały rok).

Jakie produkty poddawane są liofilizacji?

Istnieje wiele produktów, które podaje się liofilizacji. Wśród nich znajdują się przede wszystkim owoce i warzywa. Kolejnymi produktami są sosy, dania gotowe czy nawet mięso. Często liofilizowanym produktem jest też kawa. Przez wiele osób uważana jest za smaczniejszą i bardziej aromatyczną niż ta rozpuszczalna. Ma ona też nieco mniej kofeiny niż kawa świeża. Liofilizacji można poddać większość produktów spożywczych, a grupa nienadających się do tego procesu składników jest mała.

Oprócz liofilizowania żywności proces ten wykorzystuje się też w kilku innych sytuacjach – stosuje się ją w zakładach farmaceutycznych i laboratoriach do zagęszczania oraz suszenia substancji. Przy pomocy tej metody konserwuje się również drewniane zabytki wydobyte z mokrych stanowisk archeologicznych. Zastosowaniem liofilizacji, które jest nieco zaskakujące, jest też konserwowanie zalanych książek i zbiorów papierowych.