Kiełki lucerny – właściwości, wartości odżywcze, hodowla

Lucerna nazywana jest „królową ziaren”. Zawdzięcza to bogactwu składników odżywczych, witamin oraz mikro i makroelementów, które działają antyoksydacyjnie i antynowotworowo. Mimo to kiełki lucerny nie mogą być składnikiem diety u każdego. Może ona bowiem wywołać niepożądane skutki uboczne.

Czym są kiełki lucerny?

Lucerna siewna (alfa-alfa) jest rośliną z rodziny bobowatych. Wysoka koncentracja białka i lekkostrawność sprawiły, że jest on chętnie uprawiana z myślą o produkcji paszy dla zwierząt hodowlanych.

Na Dalekim Wschodzie, skąd została sprowadzona do Europy, docenioną ją za właściwości prozdrowotne.

Kiełki lucerny zawierają wszystkie aminokwasy egzogenne, a więc te, których organizm nie jest w stanie samodzielnie wytworzyć i muszą mu zostać dostarczone wraz z pokarmem. Są bogate również w węglowodany i tłuszcze, które są przy tym łatwo przyswajalne. Nie brak w kiełkach lucerny błonnika, chlorofilu, enzymów, saponin, flawonoidów, fitohormonów, kwasów omega-3 i omega-6. Włączając ten produkt do swojej codziennej diety, dostarczasz organizmowi mikro i makroelementy. Omawiając wartości odżywcze kiełków lucerny, nie sposób nie wspomnieć o witaminach. Jest to cenne źródło witamin: A, C, E oraz grupy B (w tym przede wszystkim tiaminy, czyli witaminy B1).

100 g kiełków lucerny to zaledwie 23 kcal. Jeśli dbasz o swoje zdrowie i jednocześnie przywiązujesz dużą wagę do smukłej sylwetki – koniecznie włącz ten produkt do swojej codziennej diety.

Kiełki lucerny – właściwości 

Lucerna nie bez powodu nazywana jest „królową ziaren”. Znajdujące się w kiełkach witaminy, mikro i makroelementy oraz pozostałe składniki odżywcze sprzyjają odbudowie organów wewnętrznych, które w sposób szczególny są obciążone: wątroby, trzustki i śledziony.

Znajdujące się w kiełkach lucerny hormony nie tylko wspierają leczenie chorób układowych, ale również łagodzą dolegliwości związane z menstruacją u kobiet i zmniejszają ryzyko raka piersi. Dzięki chlorofilowi i witaminie K wzrasta stężenie hemoglobiny we krwi, co sprzyja szybszemu leczeniu niedokrwistości. Wapń w połączeniu z witaminą K wzmacniają kości, co jest szczególnie korzystne dla kobiet zmagających się z osteoporozą. Natomiast dzięki witaminie C zadbasz o odporność w okresie jesienno-zimowych zachorowań.

Ważne są także flawonoidy, które mają działanie antyoksydacyjne i zwalczają wolne rodniki. Dzięki temu zarówno komórki, jak i tkanki organizmu nie starzeją się przedwcześnie, a także  szybciej regenerują, np. podczas stanu zapalnego.

Jeśli jesteś diabetykiem bądź borykasz się z podwyższonym cholesterolem – również sięgnij po kiełki lucerny. Pamiętaj jednak, aby skonsultować wcześniej z lekarzem możliwość łączenia tego produktu z przyjmowanymi lekami.

Kiełki lucerny – szkodliwość

Mimo szeregu korzyści, jakie niesie za sobą lucerna – nie powinna być stosowana przez każdego, bez uprzedniej konsultacji z lekarzem. Czy kiełki są szkodliwe? Mogą w niektórych sytuacjach wywołać skutki uboczne. Szczególną czujność zachowaj:

• w czasie ciąży (ryzyko wywołania skurczów macicy i tym samym poronienia lub porodu przedwczesnego),
• w czasie suplementacji witamin (ze względu na ryzyko hiperwitaminozy),
• jeśli chorujesz na stwardnienie rozsiane lub toczeń rumieniowaty,
• przy chorobach związanych z zaburzeniem odporności,
• w czasie terapii lekami immunosupresyjnymi i antybiotykami (ze względu na ryzyko zaburzenia wchłaniania substancji aktywnych),
• podczas terapii lekami obniżającymi poziom cholesterolu i cukru.

Hodowanie kiełków z lucerny

Kiełki lucerny możesz kupić jako gotowy produkt. Nie masz jednak wówczas pewności, czy były uprawiane we właściwy sposób i są wolne od pleśni. Warto więc zająć się samodzielnym wysiewem. 

Kiełki lucerny – cena

Koszt zakupu nasion lucerny w opakowaniu 20 g wynosi od trzech do czterech złotych. Jeśli zdecydujesz się na zakup 1 kg ziaren – wówczas zapłacisz 40-60 zł.

Kiełki lucerny – gdzie kupić?

Nasiona na kiełki lucerny na kiełki dostępne są zarówno w hipermarketach, sklepach z artykułami ogrodowymi, jak i w punktach z bio żywnością. Jeśli nie masz możliwości kupić ich stacjonarnie – zdecyduj się na zakupy przez internet. Będzie to również rozwiązanie korzystniejsze dla twojego budżetu.

Jak posiać kiełki z lucerny?

Chcąc rozpocząć hodowlę kiełków lucerny, będziesz potrzebować odpowiedniego pojemnika (np. kiełkownicy lub szklanego słoika). W pierwszym przypadku wystarczy umieścić nasiona w urządzeniu, natomiast decydują się na skorzystanie ze szklanego słoika, konieczne będzie przygotowanie w nim podłoża. W tym celu ułóż na jego dnie mokrą gazę lub bawełnianą ściereczkę.

Zanim jednak wysiejesz ziarna – zalej je ciepłą wodą i odstaw na ok. osiem godzin aż napęcznieją, co sprawi, że szybciej zaczną pękać i wypuszczać kiełki.

Do spożycia będą gotowe po pięciu lub siedmiu dniach. Do tego czasu musisz je nie tylko regularnie podlewać, ale i przepłukiwać, co ma zapobiec rozwojowi pleśni.

Kiełki lucerny – jak jeść?

Kiełki lucerny mają łagodnie cierpki smak z orzechowym akcentem. To sprawia, że doskonale smakują z wieloma daniami zarówno dodane w postaci surowej, jak i po obróbce cieplnej.

Możesz przygotować je według prostych przepisów:

• słodkie racuchy z kiełkami lucerny,
• wytrawne placki z ciecierzycy z kiełkami lucerny, rzeżuchy, kozieradki i gorczycy,
• bruschetta z kiełkami lucerny.

Kiełki lucerny doskonale komponują się również z sałatkami z dodatkiem pestek, orzechów i sera. Możesz je dodawać również do sosów, panierek, a nawet wypieków.

Jeśli natomiast preferujesz je w najzdrowszej (surowej) postaci, poza sałatkami możesz nimi ozdobić przygotowywane kanapki.

Bibliografia:

1. P. P. Lewicki, Kiełki nasion jako źródło cennych składników odżywczych, „Nauka. Technologia. Jakość” 2010, nr 6 (73), s. 18–33.
2. J. Szulc, K. Czaczyk, G. Gozdecka, Metody otrzymywania kiełków – od upraw domowych do produkcji przemysłowej, „Nauka. Technologia. Jakość” 2017, nr 24, s. 27–40.
3. B. Drużyńska, K. Kostrzewski, E. Majewska, J. Kowalska, D. Derewiaka, M. Ciecierska, Zawartość wybranych składników bioaktywnych i ich aktywność przeciwrodnikowa w kiełkach nasion, „Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych” 2015, nr 583, s. 45–54.
4. G. Cacciola, Kiełki w domowym ogrodzie. Uprawa i zastosowanie w codziennej diecie, tłum. A. Karpuk, Edra Urban & Partner, Wrocław 2016.