Poziom cukru we krwi – normy. Kiedy wykonać badanie?

Pragniesz sprawdzić poziom cukru we krwi? Możesz to zrobić na kilka sposobów. W tym artykule interpretujemy wyniki poszczególnych badań. Radzimy również, co zrobić, jeśli chcesz obniżyć poziom glukozy oraz kiedy warto przeprowadzić takie badanie.  Pamiętaj, by każdy wynik skonsultować z lekarzem!

Glukoza we krwi – normy na czczo przy badaniu cukru we krwi 

Na czczo normy cukru w krwi powinny wynosić 70-99 mg/dl – dotyczy to pomiarów z krwi. 

Co oznaczają jednak poniższe wyniki? To zależy. U dorosłych mogą wyglądać one następująco. 

U dzieci i noworodków normy te wyglądają nieco inaczej. 

Dodajmy, że badanie cukru we krwi polega na pobraniu krwi z żyły łokciowej. Nie należy jeść 16 godzin przed jego przeprowadzeniem. U dzieci czasem nacina się skórę lancetem, a analizie poddaje się surowicę. Czasem przeprowadza się również takie badanie poprzez pobranie krwi z palca. 

Poziom glukozy – normy w teście obciążania glukozą (OGTT) 

Jeśli chodzi o doustny test obciążenia glukozą (OGTT), wyniki prezentują się nieco inaczej. Po dwóch godzinach od wypiciu roztworu mogą wyglądać one tak jak w poniższej tabeli. 

Jak wygląda badanie OGTT? Należy się na nie udać na czczo i nie spożywać żadnych posiłków na 8 godzin przed jego wykonaniem. Na początku pobiera się krew z żyły, aby oznaczyć stężenie glukozy. Później trzeba wypić roztwór będący mieszanką wody oraz glukozy. Po 2 godzinach ponownie pobiera się krew po to, aby oznaczyć glikemię. 

Poziom glukozy – normy w badaniu hemoglobiny glikowanej 

Jeśli chcesz sprawdzić, czy masz cukrzycę, możesz wykonać również badanie krwi – hemoglobina glikowana (HbA1c). W tym przypadku wyniki mogą wyglądać tak jak poniżej. 

Badanie hemoglobiny glikowanej przeprowadza się zwykle u tych pacjentów, u których stwierdzono już cukrzycę. Lekarz prosi o jego wykonywanie co 2-6 miesięcy. W badaniu mierzy się część czerwonych krwinek, do których przyłącza się glukoza. W ten sposób można oszacować średni poziom cukru we krwi. Nie trzeba podchodzić do tego badania na czczo, a leczenie cukrzycy polega na utrzymaniu HbA1c poniżej 6,5%. 

Poziom glukozy w ciąży 

Aby sprawdzić poziom glukozy w ciąży, wykonuje się test OGTT. Prawidłowe wyniki wyglądają następująco: 

Jeśli któraś z tych norm zostanie przekroczona, świadczy to o cukrzycy ciążowej. 

Co może obniżać lub zwiększać poziom cukru we krwi? 

Istnieje szereg czynników, które mogą obniżać lub zwiększać poziom cukru we krwi.  

W przypadku zmniejszonego stężenia glukozy, problem może wynikać z: 

• zespołu poposiłkowego, 
• niewłaściwego leczenia cukrzycy, 
• niedoczynności nadnerczy, 
• obecności gazu wytwarzającego insulinę. 

Przyczyniać się do zwiększonego stężenia glukozy mogą z kolei takie czynniki, jak: 

• zażywanie niektórych leków (np. antydepresantów czy estrogenów), 
• zespół Cushinga, 
• stres, 
• akromegalia, 
• nieodpowiednio leczona cukrzyca, 
• choroby endokrynologiczne, 
• błędy dietetyczne. 

Jak obniżyć poziom cukru we krwi? 

Aby obniżyć poziom cukru we krwi, warto uwzględnić w diecie następujące produkty. 

Oprócz tego warto uwzględnić więcej kasz, orzechów, brązowego ryżu czy roślin strączkowych. Dobrze jest także wybierać pokarmy z niskim indeksem glikemicznym. 

Z diety należy wyeliminować z kolei produkty z dużą ilością węglowodanów prostych, a więc: 

• przekąski, 
• słodycze, 
• słodkie napoje, 
• białe pieczywo. 

Warto dodać, że na obniżenie cukru we krwi wpływa również aktywność fizyczna. 

Badanie poziomu cukru we krwi – kiedy się na nie zdecydować? 

Badania poziomu cukru we krwi warto wykonać wtedy, gdy podejrzewasz u siebie cukrzycę. Objawy tej choroby są następujące: 

• uczucie silnego pragnienia, 
• napady głodu, 
• tendencja do pojawiania się ropnych zakażeń skóry, 
• senność i osłabienie, 
• nieustanne zmęczenie, 
• rozdrażnienie, 
• częste oddawanie moczu, 
• bóle mięśni, 
• mrowienie w dłoniach i stopach, 
• nocne skurcze łydek, 
• nagła utrata masy ciała, 
• uporczywy świąd. 

Czynniki, które zwiększają ryzyko wystąpienia cukrzycy, są następujące: 

• przebyta cukrzyca ciążowa, 
• nadciśnienie tętnicze (powyżej 140/90 mm Hg), 
• nadwaga i otyłość, 
• niezbilansowana dieta, 
• siedzący tryb życia, 
• chroniczny stres, 
• cukrzyca w rodzinie (u rodziców i rodzeństwa), 
• inne choroby autoimmunologiczne (np. stwardnienie rozsiane, nadczynność i niedoczynność tarczycy).

Bibliografia: 

1. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK248/ [dostęp: 18.07.23]. 
2. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK560599/ [dostęp: 18.07.23]. 
3. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK555976/ [dostęp: 18.07.23].