Czy dieta na płodność działa? Produkty zwiększające płodność
Podczas starań o dziecko dobrze jest zadbać o odpowiednią dietę, dzięki której wzrosną szanse na ciążę. Tzw. dieta płodności może korzystnie wpłynąć zarówno na płodność kobiet, jak i mężczyzn, dlatego warto stosować ją we dwoje. Sprawdź, jakie produkty poprawiają zdolności reprodukcyjne i jak skomponować jadłospis, aby w naturalny sposób wspomóc zajście w ciążę.
Jak dieta wpływa na płodność kobiet i mężczyzn?
Liczne badania naukowe wskazują, że wybrane składniki odżywcze zwiększają płodność. Aby układ rozrodczy prawidłowo funkcjonował, w organizmie nie może zabraknąć witamin i minerałów. Z poniższej tabeli dowiesz się, jak poszczególne składniki wpływają na płodność kobiet i mężczyzn.
| Składnik odżywczy | Wpływ na płodność mężczyzn | Wpływ na płodność kobiet |
| Witaminy z grupy B | Tiamina (wit. B1) pobudza syntezę hormonów płciowych, ryboflawina (wit. B2) kontroluje przekaźnictwo nerwowe i powstawanie impulsów odpowiadających za erekcję, niacyna (wit. B3) poprawia zdolność do utrzymania erekcji u mężczyzn z zaburzeniami erekcji, witamina B12 poprawia jakość nasienia i zwiększa zdolność plemników do zapłodnienia. | Witamina B6 wpływa na działanie hormonów steroidowych i gonadowych. Niedobór wit. B12 prowadzi do zahamowania owulacji i nieprawidłowej implantacji zarodka. |
| Witamina D | Bierze udział w produkcji testosteronu, poprawia funkcje seksualne u mężczyzn. | Wpływa na steroidogenezę hormonów płciowych, zmniejsza rozrost endometrium, opóźnia proces starzenia się jajników |
| Witaminy A, C, E | Działają ochronnie na plemniki usuwając wolne rodniki i zapobiegając tworzeniu się nowych. Witaminy C i E hamują utlenianie lipidów, a witamina E wraz z selenem poprawiają jakość nasienia, które uległo uszkodzeniom w wyniku stresu oksydacyjnego. Zapobieganie stresowi oksydacyjnemu przeciwdziała obniżeniu jakości i zmianie składu ejakulatu. Warto nadmienić, że uszkodzenia związane ze stresem oksydacyjnym w 30-80% przypadkach stanowią przyczynę męskiej niepłodności. W konsekwencji pojawiają się różne nieprawidłowości, w tym nekrozoospermia czyli brak żywotności plemników, astenozoospermia – nieprawidłowa ruchliwość plemników oraz liczne fragmentacje DNA. | Witamina A ma wpływ na cykl menstruacyjny, witamina C bierze udział w produkcji kolagenu potrzebnego do wzrostu pęcherzyków janikowych i owulacji, zaś witamin E wspiera owulację. |
| Żelazo | Zwiększa płynność błony plemników, dzięki czemu wzrasta ich zdolność do zapłodnienia. Niedobór żelaza może prowadzić do niedokrwistości, której jednym z powikłań jest obniżenie płodności. | Niedobór żelaza zwiększa ryzyko niedokrwistości i braku miesiączek. |
| Magnez | Pierwiastek niezbędny do kapacytacji plemników, czyli nabywania zdolności plemników do zapłodnienia komórki jajowej. W procesie tym dochodzi do zmiany składu i struktury błony komórkowej plemnika i jego dojrzewania. Magnez bierze udział także w reakcji akrosomalnej, która zachodzi w momencie zetknięcia się plemnika z komórką jajową. Plemnik zyskuje zdolność do przenikania przez osłonki komórki jajowej i zapłodnienia jej. | Ma wpływ na jakość komórek rozrodczych. Niskie spożycie magnezu może powodować nieregularne miesiączki. |
| Kwas foliowy | Wpływa na prawidłowy przebieg spermatogenezy, powoduje wzrost liczby plemników. Spadek stężenia kwasu foliowego w nasieniu koreluje ze wzrostem uszkodzeń DNA plemników. | Niedobór kwasu foliowego może powodować brak owulacji. |
| Cynk | Uczestniczy w produkcji testosteronu, procesie spermatogenezy (powstawaniu i dojrzewaniu plemników), pomaga w utrzymaniu żywotności plemników. Ponadto chroni nasienie przed wolnymi rodnikami i uszkodzeniami DNA. Niedobór cynku zmniejsza żywotność plemników i prowadzi do oligospermii, czyli obniżonej liczby plemników. W konsekwencji rozwija się niepłodność. | Odpowiada za właściwy przebieg owulacji i cyklu miesiączkowego, bierze udział w metabolizmie estrogenów, progesteronu i androgenów. |
| Selen | Stanowi składnik spermy, chroni plemniki przed uszkodzeniami i utlenianiem. | Niedobór selenu może być przyczyną powikłań w ciąży, poronień oraz uszkodzeń ośrodkowego układu nerwowego płodu. |
Co jeść, aby poprawić płodność?
Istnieje wiele czynników, które wpływają na płodność. Aby zwiększyć szanse na zajście w ciążę, należy przede wszystkim zadbać o zdrowe odżywianie i codzienną aktywność fizyczną. W twojej diecie powinny znaleźć się antyoksydanty, jedno- i wielonienasycone kwasy tłuszczowe, białko pochodzenia roślinnego (częściowo zastępujące białko zwierzęce), błonnik pokarmowy oraz produkty o niskim indeksie glikemicznym. Osoby z nadwagą powinny zredukować masę ciała, wskazana jest również rezygnacja z palenia papierosów i ograniczenie picia alkoholu.
Kwas foliowy miał niezależny istotny wpływ na zmniejszenie ryzyka względnego niepłodności związanej z brakiem owulacji, co stanowi kolejne korzystne działanie związane z zalecaniem suplementacji kwasu foliowego przed zajściem w ciążę. Ponadto żelazo pochodzące z roślin i warzyw, niehemowe, zmniejszało ryzyko niepłodności związanej z brakiem owulacji.
Produkty zwiększające płodność
W diecie na płodność nie może zabraknąć:
- pełnoziarnistych produktów zbożowych, brązowego ryżu i makaronu, gruboziarnistych kasz,
- mięsa drobiowego,
- mleka i przetworów mlecznych,
- tłustych ryb morskich,
- warzyw: nasion roślin strączkowych, pomidorów, czerwonej papryki, awokado, szpinaku, brokułów, brukselki, kapusty, zielonego groszku, marchwi, pietruszki, botwiny,
- owoców: bananów, owoców cytrusowych i jagodowych,
- olejów roślinnych,
- orzechów i nasion: orzechów brazylijskich, migdałów, pestek słonecznika i dyni.
Im lepiej zbilansowana jest dieta, tym większa szansa na poprawę funkcji rozrodczych i zachowanie zdrowia. Przyszli rodzice powinny zwrócić szczególną uwagę na to, jak się odżywiają i zadbać o prawidłowe nawyki żywieniowe.
Bibliografia:
- Bojanowska M., Kostecka M, Dieta i styl życia jako czynniki wpływające na płodność, KOSMOS. Problemy Nauk Biologicznych 2018, t. 67, 2 (319), 425–439.
- Polotsky A., Houston S, Czy istnieje „dieta płodności”? Ginekologia po dyplomie 2010.
- Sawaniewska B., Gajewska D., Lange E, Wpływ sposobu żywienia na płodność kobiet i mężczyzn. KOSMOS. Problemy Nauk Biologicznych, 2019, Tom 68, nr 2, s. 227-237.
Podoba Ci się ten artykuł?
Powiązane tematy:
Polecamy
Domagają się nowelizacji „rozporządzenia sklepikowego”. Aktywiści: ponad 17 proc. uczniów dyskryminowanych z uwagi na dietę
Jak catering dietetyczny może ułatwić życie osobom z wykluczeniami pokarmowymi i alergiami? Sprawdźmy!
Jakie napoje i jedzenie do szkoły warto przygotować dla dziecka?
„The Lancet”: Już dwa plasterki szynki dziennie mogą znacząco zwiększyć ryzyko zachorowania na cukrzycę typu 2
się ten artykuł?
