Dieta matki karmiącej. Co jeść, czego unikać, przepisy

Najważniejsze, by w jadłospisie kobiety karmiącej piersią znalazły się różne produkty, ponieważ dieta powinna być urozmaicona i zdrowa. Należy unikać produktów, które mogą wywołać u dziecka kolkę lub alergie.

Jadłospis matki karmiącej – podstawowe zasady

Matka karmiąca piersią może jeść wszystko, na co ma ochotę, o ile nie występuje u niej lub u dziecka alergia pokarmowa. Oczywiście ze względów zdrowotnych powinna zrezygnować z mocno przetworzonej żywności, np. fast food, słodzonych sztucznie napojów czy nadmiernej ilości słodyczy. Należy pamiętać, aby dieta była zdrowa i zbilansowana. Dietę eliminacyjna, w razie takiej potrzeby, wprowadza lekarz.

1. Dziecko powinno być karmione wyłącznie mlekiem matki do ukończenia 6 miesiąca życia. Karmienie powinno być kontynuowane do 2 roku życia dziecka.
2. Absolutnie należy unikać produktów przetworzonych i konserwowanych.
3. Ostrożność należy zachować podczas wprowadzania do diety mleka krowiego.
4. Podczas karmienia piersią organizm wykazuje znacznie większe zapotrzebowanie na przyjmowanie płynów. Należy przyjmować minimum 2–2,5 l płynów na dobę, najlepiej niegazowanej wody. Wskazane są również świeżo wyciskane soki np. z buraków, jabłek, herbata zielona, czerwona oraz czarna.
5. Nie powinno się wprowadzać w tym czasie specjalnych diet (o ile nie ma takiej konieczności): wegetariańskiej, wegańskiej czy bezglutenowej.

Dieta matki karmiącej noworodka

Dieta matki karmiącej piersią w pierwszym miesiącu powinna opierać się na produktach lekkostrawnych pobudzających laktację. Układ pokarmowy noworodka nie jest jeszcze w pełni dojrzały. Dlatego bardzo ważne jest to, co przyjmuje do układu trawiennego z mlekiem matki. To czas, gdy młode mamy zwracają szczególną uwagę na to, co jedzą i obserwują reakcję dziecka na przyjmowane produkty.

Mimo iż dieta karmiącej dalej jest kwestią sporną, bez wątpienia należy spożywać:

• ryby tłuste, szczególnie morskie takie jak: halibut, dorsz, makrela lub tuńczyk. Trzeba również unikać ryb wędzonych, surowych i smażonych. Warto je dusić, piec i gotować na parze;
• mięso chude, szczególnie drobiowe;
• owoce – od pierwszych dni po porodzie można spożywać m.in. gruszki, jabłka czy banany oraz inne. Należy pamiętać o dokładnym myciu owoców przed jedzeniem;
• warzywa – korzeń i natka pietruszki, seler, burak, dynia i marchew. Najwięcej witamin jest w warzywach surowych. Można też je dusić lub gotować na parze;
• w diecie mogą znaleźć się takie produkty jak: ryż, makaron i ziemniaki i zdrowe pieczywo;
• bardzo ważne jest spożywanie nabiału, chociaż niektórzy twierdzą, iż jego nadmiar w ciąży lub podczas karmienia piersią może wywoływać alergie pokarmowe. Zaleca się spożywanie jogurtów naturalnych lub owocowych, twarogu chudego lub półtłustego, serków waniliowych oraz śmietany;
• w umiarkowanej ilości można używać oliwy z oliwek oraz margaryny;
• w diecie również nie powinno zabraknąć deserów. Są one potrzebne zarówno dla karmiącej mamy, jak i dziecka. Bez obaw można spożywać: naleśniki, galaretki, domowej roboty serniki na twarogu półtłustym, budynie, ciasto kruche oraz biszkopty;
• bardzo ważne, aby kobieta karmiąca piła dziennie 2–2,5 l płynów. Bez obaw można pić herbatę czarną, czerwoną oraz zieloną, wodę mineralną niegazowaną, soki świeżo wyciskane;
• bezpiecznie można stosować też następujące zioła: bazylię, majeranek, tymianek, pieprz, sól (w niewielkich ilościach).

Przyjmuje się, że dieta matki karmiącej piersią powinna zawierać ok. 500 kcal dziennie więcej ponad całkowite zapotrzebowanie energetyczne. Średnie zapotrzebowanie energetyczne karmiącej wynosi  2500 – 2800 kcal.

Dieta matki karmiącej piersią  – czego nie wolno?

Czego unikać w jadłospisie matki karmiącej? Podczas karmienia piersią nie można spożywać alkoholu ani palić papierosów. Nie należy również jeść surowego mięsa i ryb ani serów pleśniowych.

Układając dietę dla matki karmiącej piersią, należy uważać szczególnie na te produkty spożywcze, które mogą zaszkodzić dziecku. Do najczęściej alergizujących należą: jaja, mleko, kakao, czekolada, orzechy, ryby, soja. Z ostrożnością należy też podchodzić do (a najlepiej unikać) potraw ciężkostrawnych i wzdymających, jak kapusta, groch, grzyby, śliwki suszone, potrawy smażone.

W razie niepokojących objawów u noworodka/niemowlaka należy skonsultować się z lekarzem pediatrą.

Dieta matki karmiącej – przykładowy jadłospis jednodniowy

Pierwsze śniadanie:

• 2 kromki pieczywa żytniego z masłem,
• dwa plastry chudej szynki i  plastry pomidora,
• szklanka soku pomarańczowego.

Drugie śniadanie:

• 250 ml jogurtu naturalnego z musli, pokrojonym jabłkiem i bananem.

Obiad:

• zupa jarzynowa z makaronem,
• 2 lub 3 pulpety w sosie brokułowo-śmietanowym z ziemniakami,
• starte jabłko z marchewką,
• kompot z jabłek.

Podwieczorek:

• szklanka ciepłego kisielu z 3 herbatnikami,
• szklanka wody mineralnej niegazowanej.

Kolacja:

• sałatka z pomidorem, mozzarellą i świeżą bazylią,
• czerwona herbata.

Dieta matki karmiącej – gotowe przepisy

1. Krem batatowo-brokułowy – smaczny, lekkostrawny, a jednocześnie dostarczy energii.
   
   Składniki:
   
   – 2 średnie bataty;
   – 150 g brokułów;
   – 400 ml mleczka kokosowego;
   – łyżka oleju kokosowego;
   – 2 łyżki stołowe pestek dyni;
   – 200 g fileta z indykaPrzygotowanie: Ugotuj bataty w skórce w jednym garnku, a brokuły przyrządź na parze w drugim. Następnie ugotowane bataty obierz ze skórki, dodaj odrobinę wody i zmiksuj na papkę. Dokładnie to samo zrób z brokułami. Następnie połącz składniki w jednym kielichu miksera. Dolewając powoli mleka kokosowego, miksuj oba składniki aż do powstania jednolitej konsystencji. Na koniec dodaj łyżkę oleju kokosowego.Filet z indyka z ekologicznej hodowli umyj i pokrój w kostkę, a następnie wrzuć na patelnię z wodą. Dodaj odrobinę soli himalajskiej, świeżo mielonego czarnego pieprzu i oregano. Pod przykryciem duś indyka, co jakiś czas dolewając wody, aby się nie przypalił. Zajmie ci to ok. 20 min. Do miseczki wrzuć ok. 100 g uduszonego indyka, zalej go kremem batatowo-brokułowym i posyp pestkami dyni.

2. Jaglany jogurt z owocami – pomysł na zdrowe i kolorowe śniadanie

   Składniki (na 2 porcje):

   – ½ szklanki ugotowanej kaszy jaglanej
   – ¾ szklanki mleka kokosowego
   – dwa małe banany
   – 2 czubate łyżki masła orzechowego, najlepiej domowego
   – 2 garści ulubionych owoców lata
   – kilka listków mięty
   – miód albo syrop klonowy do polania

   Przygotowanie: Kaszę ugotuj według instrukcji na opakowaniu. Owoce umyj. Do blendera wrzuć banany, kaszę, mleko, masło orzechowe i całość zmiksuj. Przelej do naczynia. Posyp owocami i miętą.

3. Kisiel z buraka i rabarbaru – wypróbuj przepis na bogaty i wartościowy deser!Składniki (na 2 porcje):– 1 szklanka soku z buraka, świeżo wyciskanego lub gotowego (250 ml)
   – 1 szklanka rabarbaru posiekanego na małe kawałki (100 g)
   – 2 łyżki syropu daktylowego
   – 2 łyżki mąki ziemniaczanej
   – 6 łyżek wody, do zmieszania z mąkąPrzygotowanie: Wlej sok z buraka do małego rondelka, dodaj rabarbar i syrop, wymieszaj, zakryj pokrywką i doprowadź całość do wrzenia. Następnie zmniejsz ogień i gotuj ok. 15 minut, aż rabarbar się rozpadnie. Po tym czasie wymieszaj mąkę z wodą i dolej do rondelka, szybko i energicznie mieszając. Od razu zdejmij z ognia, przemieszaj jeszcze chwilę i przelej do pucharków. Podawaj od razu na ciepło lub schłodź na później. Przechowuj w lodówce do 3 dni.